Когон тумани Тараққиёт маҳалласида 3448 нафар аҳоли истиқомат қилаётган бўлиб, уларнинг 53 нафарини ногиронлиги бўлган шахслар ташкил этади.

Мазкур маҳаллада ижтимоий ходим бўлиб фаолият юритувчи Мадинабону Ҳошимова саъй-ҳаракати билан мавжуд 53 нафар эҳтиёжманд аҳолининг 28 нафари қизиқиши бўйича касб-ҳунарга йўналтирилди, бандлиги таъминланиб, доимий даромадга эга бўлиши натижасида реестрдан чиқарилди.

Худди шундай оилалардан бири Дилдора Очилова ва Шухрат Ғафуровлар оиласи бўлиб, ижтимоий ходим томонидан “Кейс менежмент” асосида уларнинг ижтимоий аҳволи ўрганилди ва уларга кўрсатиладиган ижтимоий хизматлар режаси тузилди.

✅ Биринчи навбатда эр-хотин ва уларнинг фарзанди Алибек чуқурлаштирилган тиббий кўрикдан ўтказилди;

✅ Дилдора Очилова ва Шухрат Ғафуровларга ногиронлик гуруҳи белгиланди;

✅ Алибек имтиёзли равишда боғчага жойлаштирилди;

✅ Дилдора опа тикув корхонасига, Шухрат ака эса “Когон cоллеcтион” МЧЖга ёрдамчи ишчи лавозимига ишга жойлаштирилди.

✅ “Саховат ва кўмак” жамғармаси маблағлари ҳисобидан хонадонга иситиш тизими ўрнатиб берилди.

Якунланиб бораётган 2024 йил барча соҳалар қатори Бухоро вилояти мактабгача ва мактаб таълими тизими учун ҳам ниҳоятда самарали кечди.

Даставвал тизим пойдевори саналган мактабгача таълим йўналишидаги натижаларига тўхталиб ўтсак.

Айни пайтда вилоятимизда 2 143 та мактабгача таълим ташкилотлари мавжуд бўлиб, уларнинг 492 таси давлат, 1517 таси оилавий, 113 таси давлат хусусий шериклик асосидаги, 21 таси хусусий таълим ташкилоти ҳисобланади.

Жорий йилда давлат мактабгача таълим ташкилотлари сони 17 тага, оилавий МТТлар 265 тага, ДХШ асосидаги таълим ташкилотлари 16 тага, хусусий МТТлар сони эса 3 тага ошди.

Ушбу МТТларга вилоятимизда мавжуд жами 156 695 нафар 3-7 ёшли болаларнинг 13 5016 нафари, яъни 86,4 фоизи қамраб олинди. Қамровнинг 60,2 фоизи давлат, 39,8 фоизи нодавлат мактабгача таълим ташкилотлари ҳиссасига тўғри келади.

Айтиш жоизки, 2024 йилда 3-7 ёшли болалар учун қўшимча 7 683 нафар бола ўрни яратилди.

Жумладан, жорий йилги инвестиция дастури дорирасида 1 та янги МТТ барпо этилди, 8 та МТТда реконструкция, 1 тасида мукаммал таъмирлаш ишлари олиб борилди. Жами 44.7 милиард сўм маблағ эвазига амалга оширилган мазкур лойиҳалар натижасида 1170 нафар тарбияланувчи ўрни яратилди.

Шунингдек, янги ташкил этилган нодавлат мактабгача таълим ташкилотларида 4 966 нафар қўшимча бола ўрни яратилди.

Бундан ташқари чекка худудлардаги мактабгача таълим ташкилотлари негизида умумтаълим мактабларининг бўш биносида қўшимча 6 та тўлиқ кунлик гуруҳлар ташкил қилиниб, 175 нафар, 3 та мактабнинг бўш турган биносини қайта жиҳозлаш ва таъмирлаш эвазига 270 нафар бола қамраб олинди. 189 та мактабда 350 та мажбурий бир йиллик мактабга тайёрлов гуруҳлари ташкил этилди.

Натижада жорий йилда қамров даражаси 83,3 фоиздан 86.4 фоизга (+3,1%) ўсишга эришилди. 6 ёшли болаларнинг таълимга қамрови эса 93,4 фоиздан 98,9 фоизга (5,5%) кўтарилди.

Мактабгача таълим ташкилотларини малакали кадрлар билан таъминлаш, мавжуд педагоглар салоҳиятини ошириш борасида ҳам салмоқли ишлар олиб борилди.

Бугунги кунда вилоятдаги мактабгача таълим ташкилотларида 11 383 нафар педагоглар фаолият юритаётган бўлиб, уларнинг 4 955 нафари, яъни 43.5 фоизи олий, 6 428 нафари, яъни 56,5 нафари ўрта махсус маълумотли педагоглардан иборат.

2024 йилда 126 нафар олий маълумотли мутахассис педагоглар ишга қабул қилинди ва 30 нафар ўрта махсус маълумотли педагоглар сиртқи таълим шаклида олий таълим муассасаларини тамомлади. Бунинг натижасида олий маълумотли педагоглар салмоғи 41,5 фоиздан 43,5 фоизга ошди.

Мактабгача таълим тизимида илғор хорижий тажрибаларни олиб кириш ва таълим-тарбия сифатини янада ошириш мақсадида 2024 йил давомида бир қатор халқаро ҳамкорлик лойиҳалари амалга оширилди. А.И.Герцен номидаги Россия давлат университети, “Корея халқаро ҳамкорлик “КОИCА” лойиҳаси, ЮНИСЕФ болалар ташкилоти ҳамкорлигида 10 дан ортиқ тренинглар ва ўқув курслари ташкил этилди.

Бундан ташқари жорий йилда вилоятимиздаги 18 та мактабгача таълим ташкилотида халқаро МЕЛҚО баҳолаш тизими тажриба-синовдан ўтказилмоқда. МЕЛҚО халқаро воситаси бутун дунёда эрта ёшдаги болаларни парвариш қилиш ва таълим сифатини ўлчаш учун ишлатилади. Ушбу тадқиқот болаларнинг қанчалик яхши ривожланганлиги ва болаларнинг таълим муҳитининг сифати ҳақида маълумот беради.

Мактаб таълими тизимида эришилган натижаларимиз ҳам анча салмоқли бўлди.

Бугунги кунда вилоятда 546 та давлат ва 32 та нодавлат умумтаълим мактаблари фаолият юритаётган бўлиб, уларда 333 минг 2842 нафар ўқувчи таҳсил олмоқда.

Малака тоифасига эга ўқитувчилар салмоғи қарийб 80 фоизга етди.

Умумтаълим муассасаларидаги педагоглар сони 30 645 нафарни ташкил этиб, уларнинг 5 742 нафари, яъни, 18,7 фоизи олий, 8 004 нафари ёки 26,1 фоизи биринчи, 9 502 нафари ёки 31 фоизи иккинчи тоифали, 7 397 нафари ёки 24,2 фоизи мутахассис кадрлар ҳисобланади.

Жорий йилда малака тоифасига эга ўқитувчилар салмоғи 69,9 фоиздан 77,7 фоизга, яъни 7,8 фоизга ўсишига эришилди.

Ўтказилган малака синови жараёнларида иштирок этган умумий ўрта таълим мактаблари педагогларнинг ўртача кўрсаткичи 69,7 фоизни ташкил этиб, республикада энг олдинги ўринни банд этиб туришибди.

Шунингдек, янги тартибдаги оммалаштириш платформаси орқали 370 нафар ўқитувчининг иш тажрибаси туман, 115 нафар ўқитувчининг иш тажрибаси вилоят, 14 нафар ўқитувчининг иш тажрибаси республика миқёсида оммалаштирилди.

Бундан ташқари, мактабларда фаолият юритаётган рус тили, она тили, математика, информатика, физика, кимё, биология, география фани ўқитувчиларининг 3 918 нафари фанни билиш бўйича миллий ва халқаро сертификатларга эга.

Вазир жамғармасидан ажратилган 103 та квотага кўра шакллантирилган 308 нафар номзодларнинг 118 нафари (113,5 фоиз)га тегишли устама белгиланган.

Айни пайтда минг доллардан ортиқ маош олаётган ўқитувчилар салмоғи 240 нафардан ошди. Ўтган йилнинг шу даврига нисбатан +130 нафарга кўп.

Умумтаълим мактаблари хорижий тил ўқитувчиларининг қарий 75 фоизи халқаро ва миллий сертификатга эга бўлди.

Айни пайтда вилоятдаги умумтаълим мактабларида 3 020 нафар хорижий тил фанлари ўқитувчилари фаолият олиб бормоқда. Мавжуд 533 та мактабнинг 491 тасида инглиз тили фани ўқитилиб, бу жараённи 2 657 нафар педагоглар олиб бормоқда. Хорижий тил педагогларининг 183 нафари француз, 170 нафари немис ва 10 нафари корейс тили фани ўқитувчилари ҳисобланади.

Умумтаълим мактабларида инглиз тили билан бир қаторда 58 та мактабда немис, 56 та мактабда франсуз ва 6 та мактабида корейс тили ўқитилмоқда. Шунингдек 28 та мактабда инглиз, немис, француз ҳамда корейс тиллари 2-тил сифатида ўргатиб келинмоқда.

Таълим сифатини оширишда ўқитувчиларнинг малакасини юксалтириш муҳим аҳамиятга эга. Мактабларда хорижий тилларни ўргатишда ҳам бу жиҳатга алоҳида эътибор қаратилган. Айни пайтда мавжуд хорижий тил ўқитувчиларининг 2 225 нафари, яъни 74.2 фоизи халқаро ҳамда миллий сертификатга эга. Бу сертификатли ўқитувчилар салмоғининг ўтган йилга нисбатан 18 фоизга ошганлигини кўрсатади.

Тизимда илғор халқаро тажрибалардан самарали фойдаланиш, янги замонавий таълим методикаларни жорий этиш мақсадида жорий йилда Корея, Россия ва АҚШ давлатларидан 10 нафар хорижий педагоглар таълим жараёнларига жалб қилинди.

Шунингдек, 29 нафар вилоятимиз педагоглари ҳамда 5 нафар раҳбар ходимлар Германия, Франция, Корея давлатларида малака ошириб қайтдилар.

Бундан ташқари турли хорижий олийгоҳлар ва ташкилотлар билан ҳам ҳамкорлик лойиҳалари амалга оширилиб, ўқувчиларимиз ҳам хорижда таълим саёҳатларида бўлиб қайтишди. Бухоро шаҳридаги 19- ва 42 -мактабнинг бир гуруҳ ўқувчилари Кореяда, 4-умумтаълим мактаби ўқувчилари Германияда бўлишди.

Президент соврини учун ўтказилган “Хорижий тилларни ўқитиш бўйича энг яхши мактаб” танловининг вилоят босқичида ғолиби бўлган Вобкент туманидаги 1-умумтаълим мактаби жамоаси Германия ва Швецарияда таълим саёҳатида бўлиб қайтишди.

Таълим муассасалари инфратузилмасини яхшилаш.

Таълим муассасаларининг моддий-техник жиҳатдан тўкислиги ҳам таълим сифати самарадорлигини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Шу боис 2024 йилда ҳам ўқувчиларнинг сифатли таълим-тарбия олиши учун қулай ва замонавий шарт-шароитлар яратишга алоҳида эътибор қаратилди.

Инвестиция дастури асосида вилоятдаги 39 та мактабда қурилиш-таъмирлаш ишлари амалга оширилди. Бу жараёнда 1 та янги мактаб қурилиб, 34 тасида реконструкция, 4 тасида мукаммал таъмирлаш ишлари олиб борилди.

Ушбу лойиҳаларни амалга ошириш натижасида 9 880 ўқувчи ўрнига мўлжалланган янги ўқув бинолари, 8 та спорт зал ва 222 ўринли ётоқхона фойдаланишга топширилди. Бунинг учун 244,4 млрд.сўм маблағ ажратилди.

Шунингдек, маҳаллий бюджет ҳисобидан ҳам 23,9 млрд.сўм маблағ ажратилиб, 38 та муассасада қурилиш-таъмирлаш, 57 тасини ўқув жиҳозлари, 65 тасини компьютер техникалари билан таъминлаш, 546 та мактаб ва 13 та мактабдан ташқари таълим ташкилотларини янги ўқув йили ва куз-қиш мавсумига тайёрлаш ишлари амалга оширилди.

Битирувчиларнинг 58.3 фоизи ОТМлари талабаси бўлишди.

Жорий йилда вилоятимиз умумтаълим мактабларини тамомлаган 21 минг 937 нафар 11-синф битирувчиларининг 12 минг 797 нафари ёки 58,3 фоизи олий таълим муассасаларига талабаликка қабул қилинди.

Битирувчиларимизни олий таълим муассасаларига кириш имтиҳонларида тўплаган ўртача баллари 89,2 фоизни ташкил этиб, бу кўрсаткич бўйича республикада етакчи ўрин қайд этилди.

Сўнгги уч йил мобайнида эришилган натижаларни солиштирадиган бўлсак, вилоятдаги битирувчиларининг олий таълим муассасаларига ўқишга кириш улуши 25 фоиздан 54 фоизга, олий ўқув юртларига кириш ўртача балл кўрсаткичи 70 баллдан 89,2 баллга ошганлигини кўриш мумкин.

Бухоролик ўқувчилар халқаро фан олимпиадаларида 22 та медални қўлга киритишди.

Фахр билан эътироф этиш жоизки, бугунги кунда халқаро фан олимпиадаларида муваффақият қозониб, юртимиз байроғини кўкларга кўтариб келаётган бухоролик ўқувчилар сафи тобора кенгайиб бормоқда.

Биргина 2024-йилнинг 25-30-март кунлари Туркманистон давлатида ўтказилган халқаро математика мусобақасида иштирок этган 8 нафар бухоролик ўқувчининг 7 нафари (1 та олтин, 2 та кумуш, 4 та бронза) Ўзбекистон шарафини муносиб ҳимоя қилиб, ғолибликни қўлга киритди.

Шунингдек, 9-14 июн кунлари илк бор шариф шаҳримизда ўтказилган буюк олим, тиббиёт илмининг даҳоси Абу Али ибн Сино номидаги халқаро биология олимпиадасида ўқувчиларимизнинг 4 нафари алоҳида жамоа сифатида иштирок этиб, 2 нафари олтин ва 1 нафари бронза медалини қўлга киритди.

Умумий ҳисобда 2024-йилда Республика фан олимпиадаларида 7 та совринли ўрин (4 та 1-ўрин, 3 та 3-ўрин) қайд этилган бўлса, Халқаро фан олимпиадаларида 22 та (3 та олтин, 7 та кумуш, 12 та бронза) медал қўлга киритилди.

Бу ютуқларда албатта, жонкуяр ва фидойи педагогларимизнинг хизматлари беқиёс эканлигини алоҳида эътироф этиш жоиз.

Вилоятдаги 13 та мактабда касб-ҳунарга ўқитишнинг янги тизими жорий этилди.     Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Умумий ўрта таълим муассасалари ўқувчиларини хорижий тил ва замонавий касбларга ўқитиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарорига мувофиқ, Бухоро вилоятидаги 13 та умумий ўрта таълим муассасаларида ҳам ўқувчиларни касб-ҳунарга ўқитиш амалиёти жорий этилди.

 

Ушбу мактабларда 34 та касб-ҳунар хоналари ташкил этилган бўлиб, 32 нафар тажрибали касб усталари жалб этилган.

Айни пайтда мактабларнинг 10-11-синфларида таълим олаётган 1023 нафар ўқувчилар дурадгорлик ишлари устаси, ганч ишлари устаси, тикувчилик, электромантёр, интернет маркетинг, фотомуҳаррир, Веб-дизайнер, мебел ишлари устаси, эркаклар сартароши компютер оператори касблари бўйича ўқитилмоқда.

“Ҳаёт давомида таълим” ғояси асосида ўқувчиларга Ғиждувон тумани мисолида касб-ҳунар ўргатиш тажриба сифатида жорий қилинди. Бунда, тадбиркорлар билан ҳамкорликда касб-ҳунарга қизиқиши бўлган ўқувчиларга касб ўргатилиб, мактабдан бўш вақтларида ишлаш ва даромад топиши учун шароит яратилди. Тумандаги мактабларнинг 7 452 нафари, 10-11-синф ўқувчиларининг 737 нафари (11 %) турли йўналишларда ишлаб, 1,5 млн сўмдан 3.5 млн сўмгача даромад топмоқдалар. Шунингдек, тумандаги мактабларнинг 200 нафардан ортиқ 10-11-синф ўқувчилари дарсдан сўнг тумандаги 2-сон касб-ҳунар мактабида дуал таълим шаклида касб ўрганиб, тегишли сертификатларга эга бўлди.

Умумтаълим мактабларида ўқувчиларнинг бўш вақтларини мазмунли ташкил этиш мақсадида 12 276 та фан тўгаракларига 244 454 нафар ўқувчилар қамраб олинган.

Шунингдек, 5 та муҳим ташаббус доирасида вилоятдаги умумтаълим мактабларида ташкил этилган 7 684 та тўгаракларга 224 247 нафар ўқувчи ёшлар жалб этилган.

Ўқувчи ёшларнинг ижодий қобилияти ва иқтидорини ривожлантириш мақсадида умумий ўрта таълим мактабларининг 9 107 нафар ўқувчилари мактабдан ташқари таълим ташкилотлари билан ҳамкорликда ташкил этилган 321 та мусиқа тўгаракларига жалб этилган.

Вилоятдаги 14 та “Баркамол авлод” болалар мактабларида

7 йўналишда 79 номда 864 та тўгараклар фаолият юритиб, 21 490 нафар ўқувчи-ёшлар жалб этилган.

Ўқувчиларни ватанпарварлик ва миллий қадриятларимизга ҳурмат руҳида тарбиялаш, уларнинг истеъдодларини рўёбга чиқариш мақсадида ўтказилган тадбир ва танловларда 75 120 нафардан ортиқ ўқувчи- ёшлар иштирок этишди.

Бюронинг Бухоро вилоят бошқармаси жамоатчилик билан алоқалар ва ҳуқуқий ахборот бўйича катта инспектори Ихтиёр Олимовнинг маълум қилишича, бўлим мутахассиси 300 миллиондан ортиқ бюро пулларидан ўз манфаати йўлида фойдаланган.   Таъкидланишича, Мажбурий ижро бюросининг Когон туман бўлими мутахассиси Ф.О. бюро ҳисоб рақамларига келиб тушган пул маблағларини ўз муддатида, тегишлилигига кўра, тўғри йўналтирилишини таъминлашга масъул бўлган. Бироқ, Ф.О. ўз хизмат вазифасидан фойдаланиб, ҳисоб рақамлардаги 300 миллион сўмдан ортиқ пул маблағини ўзига аввалдан таниш бўлган 4 нафар фуқаронинг пластик карталарига ўтказган. Шу орқали ўз танишлари билан тил бириктирган ҳолда пулларни нақдлаштириш йўли билан талон-тарож қилган.                      «Бюро бўлими мутахассисининг бу хатти-ҳаракатларини оқламаймиз. Унинг бу қилмишига айнан бюро масъулларининг сайъ-ҳаракати билан аниқлик киритилди. Бюро ҳисоб рақамига келиб тушаётган пуллар ҳар тийинигача доимий назоратда ва у тегишлилигига қараб, йўналтирилиши шарт. Талон-тарож қилинганлик ҳолати юзасидан прокуратура органларига ҳужжатлар тақдим қилинди»,-деди Ихтиёр Олимов.                   Маълум бўлишича, ходим ўзи манфаатдор бўлишни кўзлаган ва талон-тарож қилган барча пулларни тўлиғича ҳисоб рақамига қайтарган.                                                                     Ҳозирда Когон туман прокуратураси томонидан Ф.О.га нисбатан жиноят иши қўзғатилиб, тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.

 

 

 

Бухорода Ўзбекистон давлат байроғи қабул қилинган кун муносабати билан қадимий эски шаҳар бўйлаб 100х18 ҳажмдаги байроқ марши ташкил этилди. Ўзбекистон байроғи остида Миллий гвардия Бухоро вилояти бошқармаси, ички ишлар идоралари, ёшлар ташкилотлари вакиллари ҳамда минглаб аҳоли бирлашишди.

Давлат, ташкилот ёки турли жамоаларнинг рамзи ҳисобланган замонавий байроқларнинг пайдо бўлиши 18-19-асрларга бориб тақалади. Асосан, мустақиллик, миллийлик рамзи сифатида улуғланиб келинади.

Маълумки, Ўзбек халқида илк байроқ темурийлар даврида шаклланган. Унга қадар туркий халқлар, жумладан ўзбеклар ўзига хос рамзий белгилар, туғлар ва байроқлардан фойдаланишган. Ўзбек давлатининг байроғи ва ундаги тимсоллар Амир Темур ҳукмронлиги даврида ривож топган. Темур ва унинг авлодлари ўз байроғи ёрдамида қўшинларини руҳлантирган ҳамда давлатнинг кучини намоён этган. Байроқдаги тасвирлар тарихий манбаларда турлича таърифланади. Ҳар бир ранг қудрат, илоҳий қўллаб-қувватлаш ва тинчликни ифодалаган. Байроқ орқали ғалаба, давлат бошқарувидаги юксак мақсадлар кўзлангани намоён этилган.

Тарихга кўра, Ўрта Осиёда хонликлар пайдо бўлгач, ҳар бир хонлик ўзининг алоҳида байроғига эга бўлган. Бу байроқлар ўзбек халқининг мустақиллиги, давлат ва ҳудудий бирлигини ифодалаган. Мисол учун, Бухоро хонлигининг байроғи кўк ва яшил рангларда бўлиб, унда исломий рамзлар ва араб ёзувлари мавжуд бўлган.

1917 йилда Совет ҳокимияти ўрнатилгач, халқимиз узоқ вақт давомида миллий байроғидан маҳрум бўлди. Ўз тили ва динидан узоқлаштирилди. Қадимий анъаналар ва ўзбек маданиятини йўқ қилишга урунишди. 1925 йилда Ўзбекистон ССР байроғи тасдиқландию аммо, Совет рамзлари билан тўлдирилди.

«Бежизга байроқ – мустақиллик рамзи саналмайди. 1991 йилда Ўзбекистон мустақиллиги эълон қилинггач, давлатимиз яна ўз байроғига эга бўлди. Ўз ғурури ва миллийлигини қайта тиклади. Байроқда қадимий тарих, маданият ва мустақиллик акс этди. Байроқ ўтмишимиз ва эртанги кунимизнинг муқаддас тимсоли экан, уни асраш, нафақат, тарихни ҳурмат қилиш балки, она юрт ва халқ олдидаги бурчга содиқлик, демакдир! Бухоро эски шаҳри бўйлаб ташкил этилган йирик байроқ марши маҳаллий аҳоли, хорижлик сайёҳларга ҳам шукуҳ бағишлади, деб ўйлайман»,-дейди Бухоро вилояти ҳокими ўринбосари Мирали Ҳамроев.

 

Бухорода Ўзбекистон давлат байроғи қабул қилинган кун муносабати билан қадимий эски шаҳар бўйлаб 100х18 ҳажмдаги байроқ марши ташкил этилди. Ўзбекистон байроғи остида Миллий гвардия Бухоро вилояти бошқармаси, ички ишлар идоралари, ёшлар ташкилотлари вакиллари ҳамда минглаб аҳоли бирлашишди.

Давлат, ташкилот ёки турли жамоаларнинг рамзи ҳисобланган замонавий байроқларнинг пайдо бўлиши 18-19-асрларга бориб тақалади. Асосан, мустақиллик, миллийлик рамзи сифатида улуғланиб келинади.

Маълумки, Ўзбек халқида илк байроқ темурийлар даврида шаклланган. Унга қадар туркий халқлар, жумладан ўзбеклар ўзига хос рамзий белгилар, туғлар ва байроқлардан фойдаланишган. Ўзбек давлатининг байроғи ва ундаги тимсоллар Амир Темур ҳукмронлиги даврида ривож топган. Темур ва унинг авлодлари ўз байроғи ёрдамида қўшинларини руҳлантирган ҳамда давлатнинг кучини намоён этган. Байроқдаги тасвирлар тарихий манбаларда турлича таърифланади. Ҳар бир ранг қудрат, илоҳий қўллаб-қувватлаш ва тинчликни ифодалаган. Байроқ орқали ғалаба, давлат бошқарувидаги юксак мақсадлар кўзлангани намоён этилган.

 

Тарихга кўра, Ўрта Осиёда хонликлар пайдо бўлгач, ҳар бир хонлик ўзининг алоҳида байроғига эга бўлган. Бу байроқлар ўзбек халқининг мустақиллиги, давлат ва ҳудудий бирлигини ифодалаган. Мисол учун, Бухоро хонлигининг байроғи кўк ва яшил рангларда бўлиб, унда исломий рамзлар ва араб ёзувлари мавжуд бўлган.

1917 йилда Совет ҳокимияти ўрнатилгач, халқимиз узоқ вақт давомида миллий байроғидан маҳрум бўлди. Ўз тили ва динидан узоқлаштирилди. Қадимий анъаналар ва ўзбек маданиятини йўқ қилишга урунишди. 1925 йилда Ўзбекистон ССР байроғи тасдиқландию аммо, Совет рамзлари билан тўлдирилди.

«Бежизга байроқ – мустақиллик рамзи саналмайди. 1991 йилда Ўзбекистон мустақиллиги эълон қилинггач, давлатимиз яна ўз байроғига эга бўлди. Ўз ғурури ва миллийлигини қайта тиклади. Байроқда қадимий тарих, маданият ва мустақиллик акс этди. Байроқ ўтмишимиз ва эртанги кунимизнинг муқаддас тимсоли экан, уни асраш, нафақат, тарихни ҳурмат қилиш балки, она юрт ва халқ олдидаги бурчга содиқлик, демакдир! Бухоро эски шаҳри бўйлаб ташкил этилган йирик байроқ марши маҳаллий аҳоли, хорижлик сайёҳларга ҳам шукуҳ бағишлади, деб ўйлайман»,-дейди Бухоро вилояти ҳокими ўринбосари Мирали Ҳамроев.

Кейинги йилларда мамлакатимизда спортни оммалаштириш, спорт турларини янада ривожлантириш ва спорт инфратузилмасини модернизация қилиш бўйича кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Шу билан бирга ҳозирги вақтда мазкур соҳадаги қонун ҳужжатларига спортдаги коррупциянинг олдини олиш ва унга қарши курашишга қаратилган янги нормаларни киритиш зарурияти юзага келмоқда.

2024 йил 4 ноябрдаги ЎРҚ-988-сонли Қонун билан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларининг қонунга хилоф равишда моддий қимматликлар олганлиги ёки мулкий манфаатдор бўлганлиги, шунингдек спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларини пора эвазига оғдириб олганлик учун жавобгарликни белгиловчи қўшимчалар киритилди.

Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси қуйидаги мазмундаги 2141 ва 2142-моддалар билан тўлдирилди:

«2141-модда. Спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларининг қонунга хилоф равишда моддий қимматликлар олиши ёки мулкий манфаатдор бўлиши

Спорт мусобақалари натижаларини ёки уларнинг боришини қасддан ўзгартириш мақсадида спортчининг, тренернинг, спорт ҳакамининг ёхуд спорт мусобақалари бошқа иштирокчиларининг ва ташкилотчиларининг улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажариши ёхуд бажармаслиги эвазига қонунга хилоф эканлигини била туриб, моддий қимматликлар олиши ёки мулкий манфаатдор бўлиши, ушбу Кодекснинг 210 ва 214-моддаларида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаганда,

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар: а) такроран; б) кўп миқдорда; в) тамагирлик йўли билан; г) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса,

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан уч юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар: а) жуда кўп миқдорда; б) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, базавий ҳисоблаш миқдорининг уч юз бараваридан олти юз бараваригача миқдорда жарима ёки беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

2142-модда. Спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларини пора эвазига оғдириб олиш

Спорт мусобақалари натижаларини ёки уларнинг боришини қасддан ўзгартириш мақсадида спортчига, тренерга, спорт ҳакамига ёхуд спорт мусобақаларининг бошқа иштирокчилари ва ташкилотчиларига улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажариши ёхуд бажармаслиги эвазига қонунга хилоф эканлигини била туриб, моддий қимматликлар бериш ёки уларни мулкий манфаатдор этиш, ушбу Кодекснинг 211 ва 213-моддаларида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаганда, —

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:а) такроран;б) кўп миқдорда;в) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан уч юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:а) жуда кўп миқдорда;б) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, базавий ҳисоблаш миқдорининг уч юз бараваридан олти юз бараваригача миқдорда жарима ёки беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Агар моддий қимматликлар берган ёки мулкий манфаатдор этган шахсга нисбатан моддий қимматликлар ёки мулкий манфаат сўраб товламачилик қилинган бўлса ва ушбу шахс жиноий ҳаракатлар содир этилганидан кейин бу ҳақда ўттиз сутка ичида ўз ихтиёри билан арз қилса, чин кўнгилдан пушаймон бўлса ва жиноятни очишда фаол ёрдам берган бўлса, у жавобгарликдан озод этилади».Ушбу Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга кирди.

 

Нодир Шаропов,

Бухоро вилоят суди жиноят ишлари бўйича судлов ҳайъати судьяси

Дилмурод Қуллиев,

Жиноят ишлари бўйича Қоракўл туман суди судьяси

Ўзбекистоннинг JSP+ тизимига аъзо бўлиши Европа бозорига йўл демакдир. Халқаро коалиция томонидан ўзбек пахтасига қўйилган байкотнинг бекор қилиниши дунё бозорига “Парвоз Хумо Равнақ транс” МЧЖ томонидан ишлаб чиқарилаётган маҳсулотларни эркин экспорт қилиш имкониятини яратди. Бунда пахта хом ашёсидан тортиб, тайёр маҳсулотгача бўлган ишлаб чиқариш жараёнлари амалга оширилади.

Ҳар бир инсон улғаяйиб, шахс сифатида шакллангач, ўз олдига катта-катта мақсадлар қўяди. Мақсадларининг амалга ошиши учун изланишдан тўхтамайди. Ўзини жўшқин ҳаёт ичига уради. Ўқийди, изланади, интилади, салоҳиятини кучайтиради. Жамиятдан четда қолиб кетмаслик учун жоиз бўлса, ўт, олов бўлиб ёнади. Билими бор, салоҳияти бор, ҳаракати етарличами? Бундайларга мақсадлари йўлида учрайдиган тўсиқлар ҳам, қаршиликлар ҳам писанд эмас!

– Болалагимдан севимли машғулотим китоб ўқиш бўлган. Нафақат, бадиий китоблар, кўпроқ инсонни комилликка етакловчи илмий, психологик китобларни кўп мутолаа қилардим. Пахта далаларида ҳам китоб ўқиб улғайганмиз-да. Ўша даврларда бугунгидек болалик, ёшлик даврлари қаерда эди. “Сени ёшинг кичик, сен ҳали боласан!”-дейишмаган. Қимирлаган жон борки, пахта даласига чиқардик. Эгатларга, ғўза ораларига беркиниб-беркиниб китоб ўқиган кезларимиз ҳам бўлган. Ўшанда болаликда этак-этак пахталаримизни ортиб олиб кетаётган тележкали тракторлар ортидан қараб қолардим. Ғингшимоқчи бўлсак, ота-онамизга қўшиб, ўқитувчиларимиз ҳам “пахта – ризқ-рўз, пахта-уст-бошинг” дердилар. Жимгина бош эгиб, яна пахта теримига қайтардик. Яқин жўраларга, уйдагиларга шу пахталарни “ўзимиз ҳам қайта ишлов бериб, ўзимиз ҳам шунақа уст-бош етиштирсак бўлади-ку” дердим. Саволларим мийиғидаги кулги билан қаршиланиб, жавобсиз қоларди… Катта бўлиб улғайгунимча, болаликнинг шу хаёллари қалбимда кезинди. Кун келиб, хаёлларим мақсадга, мақсадларим амалга кўчди. Ўқидим, интилдим. Изланишдан тўхтамадим! Демак, билимда гап кўп. У ҳар бир соҳа равнақи учун асқотади. Билимсиз, илмсиз мақсадларга эришишни кўзлаганларнинг йўли қисқа, иши унумсиз бўлади. Инсон нимага эришган бўлса – у илмдан, нимани йўқотган бўлса – илмсизликдан. Бор нарсани борида қадрлаб, эришган муваффақиятларимизда баракани кўрдик. Бу баракада халқимизнинг ҳам ҳақи, улуши борлигини бир дафъа унутмадик,-деди “Парвоз Хумо Равнақ транс” МЧЖ таъсисчиси, Олий Мажлис Сенати аъзоси Нурмуҳаммад Очилов.

Ҳа. Асли Олот туманида туғилган Нурмуҳаммад Очилов, 1997 йилда Бухоро озиқ овқат ва енгил саноат технологияси институтини тамомлади. Институтнинг агросаноат комплекси тармоқларида иқтисод ва уни бошқариш, молия ва банклар йўналиши мутахассислигига эга Нурмуҳаммад Очилов бир неча йиллар Бухоро нефтни қайта ишлаш заводи ҳамда “Ўзнефтмаҳсулот” акциядорлик компаниясида фаолият кўрсатди. 2010 йилда эса Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат ва жамият қурилиши академияси қошидаги Олий бизнес мактабини сиртдан тугатди.

2013 йилдан бошлаб эса болалигидан ўз олдига қўйган мақсадларининг амалга ошиши йўлида жонфидолик кўрсатди – “Парвоз Ҳумо Равнақ Транс” масъулияти чекланган жамиятини яратиш сайъ-ҳаракатига тушди. Ушбу субъектнинг бўй кўрсатиши йўлида учраган ҳар қандай пиллапояларни бир-бир забт этди.

2017 йилда Давлатимиз раҳбари томонидан ҳудудларда саноатни ривожлантириш, маҳаллий хом ашёдан экспортбоп маҳсулотлар ишлаб чиқариш бўйича “Ургут”, “Ғиждувон”, “Қўқон” ва “Ҳазорасп” эркин иқтисодий зоналарини ташкил этиш тўғрисида” қабул қилинган Фармон айни муддао бўлди. Ва шу йили “Парвоз Ҳумо Равнақ Транс” МЧЖ шаклидаги кўп тармоқли корхона ташкил этилди. Ғиждувон туманидаги умумий ер майдони 9,1 гектардан иборат бўш турган собиқ ип йигирув фабрикаси инвестиция киритиш шарти билан “ноль” қийматда харид қилинди. 2018 йилда эса корхонанинг “оёққа туриши” учун 20 миллион доллар имтиёзли кредитга эга бўлди.

2018 йилдан ўз фаолиятини кенгайтира бошлади. Енгил саноат тармоғига сармоя тиккан ушбу кўп тармоқли корхона аввалига тўқимачилик, кейинроқ тикув-трикотаж маҳсулотлари ишлаб чиқариш тармоғини ривожлантириб келмоқда.

Бугунги кунда ишлаб чиқариш субъектининг тумандаги енгил саноат тармоқларида 600 та иш ўрни яратилган. 2022 йил давомида умумий қиймати 85 миллион АҚШ долларига тенг маҳсулот ишлаб чиқарилган. Шундан 56 миллион АҚШ долларига тенг маҳсулот Россия Федерацияси, Эрон, Туркия, Хитой, Польша ва Қирғизистон каби давлатлардаги ҳамкорлардан тушган буюртмалар асосида экспортга чиқарилган. Фабриканинг тўлиқ қуввати йилига 9 минг 400 тонна ип-калава ишлаб чиқаришга мўлжалланган.

Ўтган йили май ойида мазкур корхона негизида лойиҳа киймати 25 миллион АҚШ долларига тенг бўлган ва йиллик қуввати 10 минг 950 тонна трикотаж ва тўқима матони бўяш ҳамда гул босишга мўлжалланган қувват ишга туширилиши билан 450 та янги иш ўрни яратилган. Айни кунда ушбу фабрика ҳам тўла қувват билан ишга туширилди.

– Корхонамизда 4,5 мингга яқин ишчи фаолият кўрсатади. Ишлаб чиқариш йиллик қуввати 40 минг тоннага мўлжалланган пахта тозалаш заводи, қуввати 12 минг 500 тонна бўлган ип йигирув фабрикаси, 30 минг тонна ип калава тўқуви орқали трикотаж матолар ишлаб чиқариш ҳамда 14 минг 500 тонна қувватга эга тайёр бўёқ ва гул босиш фабрикалари мавжуд. Корхона 2024-2027 йилларда қиймати  22 миллион АҚШ долларига тенг янги лойиҳаларни амалга ошириш эвазига қўшимча 3 мингта янги иш ўрни яратишни режалаштирган. Бунинг натижасида экспорт маҳсулотлари ҳажмини 50 миллион  долларга етказиш кутиляпти,-дейди “Парвоз Ҳумо Равнақ Транс” масъулияти чекланган жамият директори Нурали Боқиев.

Нурали Боқиевнинг сўзига кўра, корхона тўла замонавий технологик ускуналар билан бойитилган. Турли хориж давлатларининг замонавий ип-калава ишлаб чиқариш технологиялари келтириб ўрнатилган. Жумладан, Германиянинг “Trushler”, Швейцариянинг “Rieter” “Luwa”, Япониянинг “Murata” компанияларида ишлаб чиқарилган замонавий дастгоҳлар олиб келинган. Дастлабки даврларда корхонада жами қиймати 27 миллион доллардан иборат инвестиция ўзлаштирилган. Рақамлар салмоғи бугун ошган ва корхонада ривожланиш даражаси юқори. Саъй-ҳаракатлар натижаси баланд.

 

– Мана, яқинда, 7 минг квадрат метрли 5 қаватли бино қуриб битказилди. Гап шундаки, мазкур МЧЖ негизидаги “Haj tex group” корхонаси қошида алоҳида Тикув фабрикаси ташкил этилди. Айни пайтда 5/1 қисми ишга туширилган бўлса-да, 300 нафардан ортиқ хотин-қизнинг иш билан таъминланишига асосдир,-сўзида давом этади Нурали Боқиев.

Тикув фабрикаси ишчиси Шаҳруза Муҳиддинова ушбу корхонага ишга таклиф қилинганидан мамнунлигини билдирар экан, ўз хурсандчилигини сўзларда ифодалайди:

– Тикиш-бичиш ишларини илгаридан яхши кўраман. Меҳнат маҳсулимни кўрсам, кўнглим қувонади. Ўзим севган иш билан даромад топишим ва оиламга кўмаклашаётганим, оиламга даромад киритаётганим мени янада руҳлантиряпти. Бу ерда ҳамма шароитлар етарли. Самарали меҳнат қилсак, даромадимизга қўшимча ҳақ ҳам тўланади,-дейди.

Кейинги суҳбатдошимиз Мохичеҳра Пўлатова:

– Ҳар гал тикув цехига келганимда, ҳаётимдан мамнун бўламан. Маошлар етарли. Тушлик бепул. Қолаверса, ишчиларни олиб келиб-кетиш учун алоҳида машина ҳам ажратилган. Рўзғорни бут қилиш учун турмуш ўртоғимга кўмаклашай, дер эдиму, аммо ўзимга мос ишни тополмай юргандим. Фабрика ҳақида эшитгач, шу ерга иш сўраб келдим. Қабул қилишди. Тажрибали ишчиларга бириктиришди. Қисқа муддат ичида дастгоҳларни бошқариш сир-асрорини ўргандим. Шундай замонавий корхонада ишлаб, жамиятимизга, рўзғоримга фойдам тегаётганидан хурсандман. Энди болаларимнинг эртасидан ҳам кўнглим тўқ. Барча орзу-ҳавасларимизга етамиз, албатта,-дейди у.

Жамиятнинг бошқа цехлари мисолида фаолият юритаётган маҳаллий ёшлар ва маҳаллий аҳолининг иш билан таъминланиши масаласига қарайдиган бўлсак, ҳозирги вақтда жами 4300 нафардан ортиқ ишчи-ходим меҳнат қилмоқда. Дунёнинг 20 дан ортиқ мамлакати билан ҳамкорлик қилаётган ушбу жамиятда хорижликлар ҳам фаолият юритади.

– 5 йилдан “Парвоз Ҳумо Равнақ Транс”да фаолият юритаман. Ўзбекистонда яшаяпманми, унинг нон-тузини еяяпманми, шунга яраша ризолик ва шукроналик ила ўзбек тилини ҳам мукаммал ўргандим. Мен учун ўзбек тили қадрдон тилга айланди. Корхонада ҳам, кўчада ҳам одамлар билан ўзбек тилида мулоқат қиламан,-дейди покистонлик ишчи Муҳаммад Суфян.

Муҳаммад Суфян сингари бошқа хорижий ишчилар ҳам корхонада талайгина экан. Улар билан ҳам учрашув қизғин мулоқотларга бой бўлди.

Мамлакатимиз иқтисодий салоҳиятини юксалтиришда баҳолиқудрат ҳисса қўшиб, ички ва ташқи бозорга маҳсулот етказиб бераётган, мавжуд имкониятлардан унумли фойдаланган ҳолда фаолиятини барқарор ташкил этиб келаётган Парвоз Ҳумо Равнақ Транс” фуқароларни даромадли қилишда ибрат бўлаётган тадбиркорлик субъектларидан бири сифатида тилга олинади.

 

“Парвоз Ҳумо Равнақ Транс” МЧЖи хайрли ишларга ҳам бош-қош бўлган. Олот туманида жамият томонидан 145 та оиланинг ҳар бирига Қозоғистон республикасидан келтирилган наслли қорамол тарқатилган. Оғир касаллик билан хасталанганларнинг тиббий муолажалар олишига яқиндан кўмаклашилган. Даромади паст оила фарзандларининг турли олийгоҳларда таҳсил олиши учун тўлов-шартномаси тўлаб берилган.

 

– Миллатимизга хос фазилатлилик – халққа хизмат қиламан, деган ҳар бир мақсад эгасини ниятига етказсин. Бир мурувватингни ўн қилиб, гўзал дуоларда қайтарадиган бу эл ортиғига муносиб. Шу боис, корхона томонидан амалга оширилган бу сифат ишлар борасида эмас, келгуси кадрлар ҳақида тўхталсам,-дейди корхона таъсисчиси Нурмуҳаммад Очилов,-айни пайтда корхона қошида бепул Дуал таълим тизими йўлга қўйилган. Бунда Бухоро муҳандислик ва технология институти ҳамда бир нечта касб-ҳунар коллежларининг талаба-ўқувчилари ушбу тизим орқали билимларини оширишмоқда. Ҳам амалиёт, ҳам назария, дегандек сабоқлар тажрибали устозлар томонидан олиб борилмоқда. Бу сайъ-ҳаракатлар эртага корхонамизнинг муносиб, ёш кадрлар билан таъминланишига туртки бўлади. Ёшлар – келажагимиз, эртамиз. Шунчаки ўқиб, амалиётдан йироқ бўлмасликлари лозим: илму амалиёти бўлмаган ёшдан фақатгина “робот” чиқади. Уларни бугун ҳар томонлама қўллаб-қувватлаб, билим ва кўникма ҳосил қилсак, бу энг сара натижа. Зеро, келажак учун роботлар эмас, элга елка тута оладиган билимли, тажрибадорлар керак!

 

Корхона таъсисчиси ҳар бир жиҳатга урғу берар экан, билим ва тажрибани илгари қўйишдан чарчамасди. Дарҳақиқат, билим гап кўп. Пахта хом ашёсидан тайёр маҳсулотгача бўлган ишлаб чиқаришни юқори даражада амалга ошириб, мамлакат тараққиётига қувват бўлиб келаётган корхона пойдевори ҳам айнан билимли ва тажрибали инсонлар ортидан равнақ топиб келаётганига яна бир карра амин бўлдик.

Лайло Ҳайитова

Joriy yilning 26-oktabr kuni soat 10:00 da Olot tumani Arabxona mahalla fuqarolar yig’ini binosida aholini ijtimoiy muammolari yuzasidan Ijtimoiy himoya milliy agentligi Buxoro viloyati boshqarmasi boshlig’i tomonidan sayyor qabul o’tkaziladi.

Unda kam ta’minlangan oilalarga bolalar nafaqasi va moddiy yordam tayinlash, protez ortopediya mahsulotlari va reabilitatsiya qilishning texnik vositalari bilan ta’minlash, nogironlik belgilanishi bo’yicha ma’lumot olishingiz va bu boradagi murojaatingizni yo’llashingiz mumkin.

 

Бухоро вилояти, Пешкў туманидаги Зандани МФЙ Кўкча қишлоғи, 28-уйда яшаб, 2024 йил 29 август куни вафот этган Ҳамроев Ёриқул Чориевичнинг мол-мулкига №4-2003-24-00374-сонли далолатнома билан мерос иши очилди. Шу муносабат билан унинг меросхўрларидан мерос гувоҳномаларини расмийлаштириш учун 1 ой муддат ичида нотариал идорага мурожаат қилишлари сўралади.