Она ва бола саломатлигини назорат қилиш, ижтимоий ҳимояга муҳтож оналарга ёрдам кўрсатиш мақсадида мамлакатимизнинг турли вилоятларида “Она уйи“ ресурс маркази ташкил этилмоқда. Хусусан, Бухоро вилоятида ҳам шу мақсадга йўналтирилган ижтимоий марказ иш бошлади. Batafsil “Она уйи”-Она ва бола учун янги таянч нуқта →

Бухоро вилояти ҳокимлиги ҳузуридаги жамоатчилик кенгашининг янгиланган таркиби тасдиқланди

Кейинги йилларда мамлакатимизда давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари ҳузурида жамоатчилик кенгашлари тузилмоқда. Хўш, аввало, жамоатчилик кенгаши нима, деган саволга жавоб излайлик!

Жамоатчилик кенгаши бу – давлат органлари ёки муассасалар ҳузурида тузиладиган маслаҳатчи орган ҳисобланиб, у фуқаролик жамияти ва жамоатчилик вакилларини давлат бошқарув жараёнига жалб этишга хизмат қилади.

Жамоатчилик кенгашининг асосий вазифалари: давлат идоралари фаолияти устидан жамоатчилик назоратини амалга ошириш, яъни очиқлик ва шаффофликни таъминлашдан, қарорлар қабул қилишда фуқаролар ва жамоат ташкилотларининг таклифларини ўрганиш – жамоат фикрини инобатга олишдан, одамлар ва ҳокимият ўртасида кўприк, боғлиқликни мустаҳкамлаш, яъни давлат органлари билан мулоқот ўрнатишдан, жамоат манфаатларига мос келадиган қонун ва қарорлар ишлаб чиқишга ёрдам бериш – ташаббусларни илгари суришдан, аҳолини ташвишлантираётган масалаларни давлат идоралари билан муҳокама қилиш, яъни, муаммоларни муҳокама қилишдан иборат. Жамоатчилик кенгашлари ўз ўрнида жамоатчилик назорати ҳисобланади.

Жамоатчилик кенгашлари кеча ёки бугун пайдо бўлганми? Йўқ, албатта! Аслида, жамоатчилик назорати узоқ йиллик жараёнларга эга. Аввалига оқсоқоллар Кенгаши кўринишида намоён бўлиб келган ва улар томонидан маҳаллалардаги ободонлаштириш, аҳоли муаммоларини ҳал этиш, ўзини-ўзи ҳимоя қилиш, ҳамиша огоҳ ва ҳушёр бўлиш, фарзандлар тарбиясига лоқайд қарамаслик каби қатор амаллар бажариб келинган. Бугунги кунда эса, давлат бошқаруви ва ҳокимияти органларининг самарали фаолият юритишида жамоатчилик назорати жуда катта аҳамият касб этади. Айниқса, мансабдор шахсларнинг қонунларга қатъий амал қилиб, ўз зиммаларидаги вазифа ва мажбуриятларини масъулият билан адо этишларида адолат тарози вазифасини ҳам ўтайди, десак адашмаган бўламиз.

Дарҳақиқат, жамоатчилик назорати ижтимоий адолатни қарор топтириш учун хизмат қилади. Маълумки, жамоатчилик кенгашларига турли соҳаларда фаолият юритаётган фуқаролик жамияти вакиллари, олимлар, экспертлар, оммавий ахборот воситалари ходимлари ва фаол фуқаролар аъзо бўлади. Шу ўринда таъкидлаб ўтиш керакки, давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари ҳузурида тузилган жамоатчилик кенгашлари маълум бир даврда кун талаблари даражасида фаолият кўрсатмай қўйган эди. Қонунга кўра, давлат органларининг, мансабдор шахсларнинг фаолиятига тааллуқли ва ижтимоий аҳамиятга эга бўлган масалаларни муҳокама қилиш учун нодавлат-нотижорат ташкилотлари, фуқароларнинг ўзини-ўзи бошқариш органлари ва оммавий ахборот воситалари жамоатчилик эшитувларини ўтказишлари белгиланган бўлса-да, бу норма амалиётда суст кечган.

Давр эса давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари фаолияти устидан жамоатчилик назоратини кучайтиришни талаб қилмоқда.

Бухоро вилояти ҳокимининг вилоят ҳокимлиги ҳузуридаги жамоатчилик кенгашининг янгиланган таркибини тасдиқлаш тўғрисидаги қарори ушбу кенгаш фаолияти самарадорлигини оширишда муҳим аҳамият касб этади.

Бухоро вилояти ҳокимлиги ҳузуридаги жамоатчилик кенгашининг илк йиғилиши “Баҳоуддин Нақшбанд” ёдгорлик мажмуаси марказида бўлиб ўтди. Бунда жамоатчилик кенгашининг янги таркиби ҳамда Низом билан таништирилди.

– Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2024 йил 26 августдаги ПФ-124-сонли “Фуқаролик жамияти институтларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Фармонига асосланиб, вилоят ҳокимлиги ҳузурида жамоатчилик кенгашининг янгиланган таркиби тузилди. Ушбу таркиб вилоят ҳокимлиги ҳузуридаги жамоатчилик кенгаши давлат бошқаруви тизимида жамоатчилик назоратини таъминлаш, аҳоли фикрини инобатга олиш ва турли ижтимоий масалалар бўйича таклифлар ишлаб чиқиш мақсадида тузилди. Бу кенгаш давлат органлари фаолияти устидан жамоатчилик назоратини кучайтиради. Фуқароларнинг таклиф ва муаммоларини ҳокимликка етказишда воситачи вазифасини бажаради. Ҳудудий ривожланиш, ижтимоий-иқтисодий масалалар ва бошқа соҳаларда ташаббуслар билдириб, қарорлар қабул қилиш жараёнида қатнашади. Тегишли соҳалар мутахассислари, нодавлат ташкилотлар ва фаол фуқароларни жалб этиб, муҳокамалар ўтказади. Бу кенгаш жамоат фикрини инобатга олган ҳолда давлат ва жамоат ташкилотлари ўртасида самарали мулоқотни таъминлашда муҳим роль ўйнайди,-деди вилоят ҳокимлиги ҳузуридаги жамоатчилик Кенгаши раиси, “Баҳоуддин Нақшбанд” ёдгорлик мажмуаси маркази раиси Фармон Аминов. 

Фармон Аминовнинг билдиришича, вилоят ҳокимлиги ҳузуридаги жамоатчилик кенгаши аҳоли учун бир қанча фойдали вазифаларни бажаради. Фуқароларнинг овозини етказади – одамларнинг муаммо ва таклифларини ҳокимиятга расмий тарзда етказиш имконини беради. Бу орқали аҳолининг долзарб масалалари ҳокимлик даражасида ҳал этилиши осонлашади. Давлат қарорларининг шаффофлигини оширади – жамоатчилик назорати механизмлари орқали ҳокимлик фаолияти очиқроқ бўлади, коррупция ва манфаатлар тўқнашувини камайтиришга ёрдам беради. Жамоатчилик манфаатларини ҳимоя қилади – Кенгаш турли ижтимоий гуруҳлар, масалан, кам таъминланганлар, ногиронлиги бор шахслар ва ёшлар манфаатларини ҳимоя қилишга кўмаклашади. Аҳоли ва ҳокимият ўртасидаги мулоқотни яхшилайди – Фуқаролар давлат идораларига мурожаат қилишда бюрократик тўсиқларга дуч келса, кенгаш бу жараённи соддалаштиришда ёрдам беради. Ташаббусларни амалга оширишга ёрдам беради – жамоатчилик кенгаши орқали аҳоли турли лойиҳалар, ижтимоий дастурлар ва маҳаллий ривожланиш ташаббусларини илгари сура олади.

Дарҳақиқат, кенгаш самарали ишласа, у аҳоли манфаатлари йўлида катта фойда келтириши мумкин. Шу сабабли жамоатчилик кенгаши аъзолари жамоатчилик назоратини олиб бориш, жойлардаги масалаларни назорат-таҳлил тартибида ўрганишда жонбозлик кўрсатиши, керак бўлса, ташаббуслар генератори бўлиши лозим. Ўз навбатида, кенгаш аъзолари, нафақат, қабул қилинаётган қонунлар тарғиботчиси, балки амалдаги қонунларни такомиллаштириш юзасидан констурктив фикрлар билдирадиган жонкуяр бўлиши зарур бўлади.

Одамларнинг ташвиши, муаммоларини, бир сўз билан айтганда, овозини етказадиган бу кенгашнинг овози эшитилиши – муҳим. Фуқаролар дардини гапирадиган, муаммони ҳал қила оладиган, югур-югурларнинг камайишига ёрдам берадиган, халқ томон бўладиган кенгаш бўлса, у чинакам халқ уйига, ечимлар майдонига айланади.

Йиғилишда жамоатчилик кенгашининг йиллик иш режаси ва вазифалар тақсимоти кўриб чиқилди. Кун тартибидаги масалалар юзасидан қарор қабул қилинди.

Йиғилиш сўнгида жамоатчилик кенгаши аъзолари зиёратгоҳда Қуръон тиловат қилишди.

Лайло Ҳайитова

 

Когон тумани Тараққиёт маҳалласида 3448 нафар аҳоли истиқомат қилаётган бўлиб, уларнинг 53 нафарини ногиронлиги бўлган шахслар ташкил этади.

Мазкур маҳаллада ижтимоий ходим бўлиб фаолият юритувчи Мадинабону Ҳошимова саъй-ҳаракати билан мавжуд 53 нафар эҳтиёжманд аҳолининг 28 нафари қизиқиши бўйича касб-ҳунарга йўналтирилди, бандлиги таъминланиб, доимий даромадга эга бўлиши натижасида реестрдан чиқарилди.

Худди шундай оилалардан бири Дилдора Очилова ва Шухрат Ғафуровлар оиласи бўлиб, ижтимоий ходим томонидан “Кейс менежмент” асосида уларнинг ижтимоий аҳволи ўрганилди ва уларга кўрсатиладиган ижтимоий хизматлар режаси тузилди.

Биринчи навбатда эр-хотин ва уларнинг фарзанди Алибек чуқурлаштирилган тиббий кўрикдан ўтказилди;

Дилдора Очилова ва Шухрат Ғафуровларга ногиронлик гуруҳи белгиланди;

Алибек имтиёзли равишда боғчага жойлаштирилди;

Дилдора опа тикув корхонасига, Шухрат ака эса “Когон cоллеcтион” МЧЖга ёрдамчи ишчи лавозимига ишга жойлаштирилди.

“Саховат ва кўмак” жамғармаси маблағлари ҳисобидан хонадонга иситиш тизими ўрнатиб берилди.

Якунланиб бораётган 2024 йил барча соҳалар қатори Бухоро вилояти мактабгача ва мактаб таълими тизими учун ҳам ниҳоятда самарали кечди.

Даставвал тизим пойдевори саналган мактабгача таълим йўналишидаги натижаларига тўхталиб ўтсак.

Айни пайтда вилоятимизда 2 143 та мактабгача таълим ташкилотлари мавжуд бўлиб, уларнинг 492 таси давлат, 1517 таси оилавий, 113 таси давлат хусусий шериклик асосидаги, 21 таси хусусий таълим ташкилоти ҳисобланади.

Жорий йилда давлат мактабгача таълим ташкилотлари сони 17 тага, оилавий МТТлар 265 тага, ДХШ асосидаги таълим ташкилотлари 16 тага, хусусий МТТлар сони эса 3 тага ошди.

Ушбу МТТларга вилоятимизда мавжуд жами 156 695 нафар 3-7 ёшли болаларнинг 13 5016 нафари, яъни 86,4 фоизи қамраб олинди. Қамровнинг 60,2 фоизи давлат, 39,8 фоизи нодавлат мактабгача таълим ташкилотлари ҳиссасига тўғри келади.

Айтиш жоизки, 2024 йилда 3-7 ёшли болалар учун қўшимча 7 683 нафар бола ўрни яратилди.

Жумладан, жорий йилги инвестиция дастури дорирасида 1 та янги МТТ барпо этилди, 8 та МТТда реконструкция, 1 тасида мукаммал таъмирлаш ишлари олиб борилди. Жами 44.7 милиард сўм маблағ эвазига амалга оширилган мазкур лойиҳалар натижасида 1170 нафар тарбияланувчи ўрни яратилди.

Шунингдек, янги ташкил этилган нодавлат мактабгача таълим ташкилотларида 4 966 нафар қўшимча бола ўрни яратилди.

Бундан ташқари чекка худудлардаги мактабгача таълим ташкилотлари негизида умумтаълим мактабларининг бўш биносида қўшимча 6 та тўлиқ кунлик гуруҳлар ташкил қилиниб, 175 нафар, 3 та мактабнинг бўш турган биносини қайта жиҳозлаш ва таъмирлаш эвазига 270 нафар бола қамраб олинди. 189 та мактабда 350 та мажбурий бир йиллик мактабга тайёрлов гуруҳлари ташкил этилди.

Натижада жорий йилда қамров даражаси 83,3 фоиздан 86.4 фоизга (+3,1%) ўсишга эришилди. 6 ёшли болаларнинг таълимга қамрови эса 93,4 фоиздан 98,9 фоизга (5,5%) кўтарилди.

Мактабгача таълим ташкилотларини малакали кадрлар билан таъминлаш, мавжуд педагоглар салоҳиятини ошириш борасида ҳам салмоқли ишлар олиб борилди.

Бугунги кунда вилоятдаги мактабгача таълим ташкилотларида 11 383 нафар педагоглар фаолият юритаётган бўлиб, уларнинг 4 955 нафари, яъни 43.5 фоизи олий, 6 428 нафари, яъни 56,5 нафари ўрта махсус маълумотли педагоглардан иборат.

2024 йилда 126 нафар олий маълумотли мутахассис педагоглар ишга қабул қилинди ва 30 нафар ўрта махсус маълумотли педагоглар сиртқи таълим шаклида олий таълим муассасаларини тамомлади. Бунинг натижасида олий маълумотли педагоглар салмоғи 41,5 фоиздан 43,5 фоизга ошди.

Мактабгача таълим тизимида илғор хорижий тажрибаларни олиб кириш ва таълим-тарбия сифатини янада ошириш мақсадида 2024 йил давомида бир қатор халқаро ҳамкорлик лойиҳалари амалга оширилди. А.И.Герцен номидаги Россия давлат университети, “Корея халқаро ҳамкорлик “КОИCА” лойиҳаси, ЮНИСЕФ болалар ташкилоти ҳамкорлигида 10 дан ортиқ тренинглар ва ўқув курслари ташкил этилди.

Бундан ташқари жорий йилда вилоятимиздаги 18 та мактабгача таълим ташкилотида халқаро МЕЛҚО баҳолаш тизими тажриба-синовдан ўтказилмоқда. МЕЛҚО халқаро воситаси бутун дунёда эрта ёшдаги болаларни парвариш қилиш ва таълим сифатини ўлчаш учун ишлатилади. Ушбу тадқиқот болаларнинг қанчалик яхши ривожланганлиги ва болаларнинг таълим муҳитининг сифати ҳақида маълумот беради.

Мактаб таълими тизимида эришилган натижаларимиз ҳам анча салмоқли бўлди.

Бугунги кунда вилоятда 546 та давлат ва 32 та нодавлат умумтаълим мактаблари фаолият юритаётган бўлиб, уларда 333 минг 2842 нафар ўқувчи таҳсил олмоқда.

Малака тоифасига эга ўқитувчилар салмоғи қарийб 80 фоизга етди.

Умумтаълим муассасаларидаги педагоглар сони 30 645 нафарни ташкил этиб, уларнинг 5 742 нафари, яъни, 18,7 фоизи олий, 8 004 нафари ёки 26,1 фоизи биринчи, 9 502 нафари ёки 31 фоизи иккинчи тоифали, 7 397 нафари ёки 24,2 фоизи мутахассис кадрлар ҳисобланади.

Жорий йилда малака тоифасига эга ўқитувчилар салмоғи 69,9 фоиздан 77,7 фоизга, яъни 7,8 фоизга ўсишига эришилди.

Ўтказилган малака синови жараёнларида иштирок этган умумий ўрта таълим мактаблари педагогларнинг ўртача кўрсаткичи 69,7 фоизни ташкил этиб, республикада энг олдинги ўринни банд этиб туришибди.

Шунингдек, янги тартибдаги оммалаштириш платформаси орқали 370 нафар ўқитувчининг иш тажрибаси туман, 115 нафар ўқитувчининг иш тажрибаси вилоят, 14 нафар ўқитувчининг иш тажрибаси республика миқёсида оммалаштирилди.

Бундан ташқари, мактабларда фаолият юритаётган рус тили, она тили, математика, информатика, физика, кимё, биология, география фани ўқитувчиларининг 3 918 нафари фанни билиш бўйича миллий ва халқаро сертификатларга эга.

Вазир жамғармасидан ажратилган 103 та квотага кўра шакллантирилган 308 нафар номзодларнинг 118 нафари (113,5 фоиз)га тегишли устама белгиланган.

Айни пайтда минг доллардан ортиқ маош олаётган ўқитувчилар салмоғи 240 нафардан ошди. Ўтган йилнинг шу даврига нисбатан +130 нафарга кўп.

Умумтаълим мактаблари хорижий тил ўқитувчиларининг қарий 75 фоизи халқаро ва миллий сертификатга эга бўлди.

Айни пайтда вилоятдаги умумтаълим мактабларида 3 020 нафар хорижий тил фанлари ўқитувчилари фаолият олиб бормоқда. Мавжуд 533 та мактабнинг 491 тасида инглиз тили фани ўқитилиб, бу жараённи 2 657 нафар педагоглар олиб бормоқда. Хорижий тил педагогларининг 183 нафари француз, 170 нафари немис ва 10 нафари корейс тили фани ўқитувчилари ҳисобланади.

Умумтаълим мактабларида инглиз тили билан бир қаторда 58 та мактабда немис, 56 та мактабда франсуз ва 6 та мактабида корейс тили ўқитилмоқда. Шунингдек 28 та мактабда инглиз, немис, француз ҳамда корейс тиллари 2-тил сифатида ўргатиб келинмоқда.

Таълим сифатини оширишда ўқитувчиларнинг малакасини юксалтириш муҳим аҳамиятга эга. Мактабларда хорижий тилларни ўргатишда ҳам бу жиҳатга алоҳида эътибор қаратилган. Айни пайтда мавжуд хорижий тил ўқитувчиларининг 2 225 нафари, яъни 74.2 фоизи халқаро ҳамда миллий сертификатга эга. Бу сертификатли ўқитувчилар салмоғининг ўтган йилга нисбатан 18 фоизга ошганлигини кўрсатади.

Тизимда илғор халқаро тажрибалардан самарали фойдаланиш, янги замонавий таълим методикаларни жорий этиш мақсадида жорий йилда Корея, Россия ва АҚШ давлатларидан 10 нафар хорижий педагоглар таълим жараёнларига жалб қилинди.

Шунингдек, 29 нафар вилоятимиз педагоглари ҳамда 5 нафар раҳбар ходимлар Германия, Франция, Корея давлатларида малака ошириб қайтдилар.

Бундан ташқари турли хорижий олийгоҳлар ва ташкилотлар билан ҳам ҳамкорлик лойиҳалари амалга оширилиб, ўқувчиларимиз ҳам хорижда таълим саёҳатларида бўлиб қайтишди. Бухоро шаҳридаги 19- ва 42 -мактабнинг бир гуруҳ ўқувчилари Кореяда, 4-умумтаълим мактаби ўқувчилари Германияда бўлишди.

Президент соврини учун ўтказилган “Хорижий тилларни ўқитиш бўйича энг яхши мактаб” танловининг вилоят босқичида ғолиби бўлган Вобкент туманидаги 1-умумтаълим мактаби жамоаси Германия ва Швецарияда таълим саёҳатида бўлиб қайтишди.

Таълим муассасалари инфратузилмасини яхшилаш.

Таълим муассасаларининг моддий-техник жиҳатдан тўкислиги ҳам таълим сифати самарадорлигини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Шу боис 2024 йилда ҳам ўқувчиларнинг сифатли таълим-тарбия олиши учун қулай ва замонавий шарт-шароитлар яратишга алоҳида эътибор қаратилди.

Инвестиция дастури асосида вилоятдаги 39 та мактабда қурилиш-таъмирлаш ишлари амалга оширилди. Бу жараёнда 1 та янги мактаб қурилиб, 34 тасида реконструкция, 4 тасида мукаммал таъмирлаш ишлари олиб борилди.

Ушбу лойиҳаларни амалга ошириш натижасида 9 880 ўқувчи ўрнига мўлжалланган янги ўқув бинолари, 8 та спорт зал ва 222 ўринли ётоқхона фойдаланишга топширилди. Бунинг учун 244,4 млрд.сўм маблағ ажратилди.

Шунингдек, маҳаллий бюджет ҳисобидан ҳам 23,9 млрд.сўм маблағ ажратилиб, 38 та муассасада қурилиш-таъмирлаш, 57 тасини ўқув жиҳозлари, 65 тасини компьютер техникалари билан таъминлаш, 546 та мактаб ва 13 та мактабдан ташқари таълим ташкилотларини янги ўқув йили ва куз-қиш мавсумига тайёрлаш ишлари амалга оширилди.

Битирувчиларнинг 58.3 фоизи ОТМлари талабаси бўлишди.

Жорий йилда вилоятимиз умумтаълим мактабларини тамомлаган 21 минг 937 нафар 11-синф битирувчиларининг 12 минг 797 нафари ёки 58,3 фоизи олий таълим муассасаларига талабаликка қабул қилинди.

Битирувчиларимизни олий таълим муассасаларига кириш имтиҳонларида тўплаган ўртача баллари 89,2 фоизни ташкил этиб, бу кўрсаткич бўйича республикада етакчи ўрин қайд этилди.

Сўнгги уч йил мобайнида эришилган натижаларни солиштирадиган бўлсак, вилоятдаги битирувчиларининг олий таълим муассасаларига ўқишга кириш улуши 25 фоиздан 54 фоизга, олий ўқув юртларига кириш ўртача балл кўрсаткичи 70 баллдан 89,2 баллга ошганлигини кўриш мумкин.

Бухоролик ўқувчилар халқаро фан олимпиадаларида 22 та медални қўлга киритишди.

Фахр билан эътироф этиш жоизки, бугунги кунда халқаро фан олимпиадаларида муваффақият қозониб, юртимиз байроғини кўкларга кўтариб келаётган бухоролик ўқувчилар сафи тобора кенгайиб бормоқда.

Биргина 2024-йилнинг 25-30-март кунлари Туркманистон давлатида ўтказилган халқаро математика мусобақасида иштирок этган 8 нафар бухоролик ўқувчининг 7 нафари (1 та олтин, 2 та кумуш, 4 та бронза) Ўзбекистон шарафини муносиб ҳимоя қилиб, ғолибликни қўлга киритди.

Шунингдек, 9-14 июн кунлари илк бор шариф шаҳримизда ўтказилган буюк олим, тиббиёт илмининг даҳоси Абу Али ибн Сино номидаги халқаро биология олимпиадасида ўқувчиларимизнинг 4 нафари алоҳида жамоа сифатида иштирок этиб, 2 нафари олтин ва 1 нафари бронза медалини қўлга киритди.

Умумий ҳисобда 2024-йилда Республика фан олимпиадаларида 7 та совринли ўрин (4 та 1-ўрин, 3 та 3-ўрин) қайд этилган бўлса, Халқаро фан олимпиадаларида 22 та (3 та олтин, 7 та кумуш, 12 та бронза) медал қўлга киритилди.

Бу ютуқларда албатта, жонкуяр ва фидойи педагогларимизнинг хизматлари беқиёс эканлигини алоҳида эътироф этиш жоиз.

Вилоятдаги 13 та мактабда касб-ҳунарга ўқитишнинг янги тизими жорий этилди.     Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Умумий ўрта таълим муассасалари ўқувчиларини хорижий тил ва замонавий касбларга ўқитиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарорига мувофиқ, Бухоро вилоятидаги 13 та умумий ўрта таълим муассасаларида ҳам ўқувчиларни касб-ҳунарга ўқитиш амалиёти жорий этилди.

 

Ушбу мактабларда 34 та касб-ҳунар хоналари ташкил этилган бўлиб, 32 нафар тажрибали касб усталари жалб этилган.

Айни пайтда мактабларнинг 10-11-синфларида таълим олаётган 1023 нафар ўқувчилар дурадгорлик ишлари устаси, ганч ишлари устаси, тикувчилик, электромантёр, интернет маркетинг, фотомуҳаррир, Веб-дизайнер, мебел ишлари устаси, эркаклар сартароши компютер оператори касблари бўйича ўқитилмоқда.

“Ҳаёт давомида таълим” ғояси асосида ўқувчиларга Ғиждувон тумани мисолида касб-ҳунар ўргатиш тажриба сифатида жорий қилинди. Бунда, тадбиркорлар билан ҳамкорликда касб-ҳунарга қизиқиши бўлган ўқувчиларга касб ўргатилиб, мактабдан бўш вақтларида ишлаш ва даромад топиши учун шароит яратилди. Тумандаги мактабларнинг 7 452 нафари, 10-11-синф ўқувчиларининг 737 нафари (11 %) турли йўналишларда ишлаб, 1,5 млн сўмдан 3.5 млн сўмгача даромад топмоқдалар. Шунингдек, тумандаги мактабларнинг 200 нафардан ортиқ 10-11-синф ўқувчилари дарсдан сўнг тумандаги 2-сон касб-ҳунар мактабида дуал таълим шаклида касб ўрганиб, тегишли сертификатларга эга бўлди.

Умумтаълим мактабларида ўқувчиларнинг бўш вақтларини мазмунли ташкил этиш мақсадида 12 276 та фан тўгаракларига 244 454 нафар ўқувчилар қамраб олинган.

Шунингдек, 5 та муҳим ташаббус доирасида вилоятдаги умумтаълим мактабларида ташкил этилган 7 684 та тўгаракларга 224 247 нафар ўқувчи ёшлар жалб этилган.

Ўқувчи ёшларнинг ижодий қобилияти ва иқтидорини ривожлантириш мақсадида умумий ўрта таълим мактабларининг 9 107 нафар ўқувчилари мактабдан ташқари таълим ташкилотлари билан ҳамкорликда ташкил этилган 321 та мусиқа тўгаракларига жалб этилган.

Вилоятдаги 14 та “Баркамол авлод” болалар мактабларида

7 йўналишда 79 номда 864 та тўгараклар фаолият юритиб, 21 490 нафар ўқувчи-ёшлар жалб этилган.

Ўқувчиларни ватанпарварлик ва миллий қадриятларимизга ҳурмат руҳида тарбиялаш, уларнинг истеъдодларини рўёбга чиқариш мақсадида ўтказилган тадбир ва танловларда 75 120 нафардан ортиқ ўқувчи- ёшлар иштирок этишди.

Бюронинг Бухоро вилоят бошқармаси жамоатчилик билан алоқалар ва ҳуқуқий ахборот бўйича катта инспектори Ихтиёр Олимовнинг маълум қилишича, бўлим мутахассиси 300 миллиондан ортиқ бюро пулларидан ўз манфаати йўлида фойдаланган.   Таъкидланишича, Мажбурий ижро бюросининг Когон туман бўлими мутахассиси Ф.О. бюро ҳисоб рақамларига келиб тушган пул маблағларини ўз муддатида, тегишлилигига кўра, тўғри йўналтирилишини таъминлашга масъул бўлган. Бироқ, Ф.О. ўз хизмат вазифасидан фойдаланиб, ҳисоб рақамлардаги 300 миллион сўмдан ортиқ пул маблағини ўзига аввалдан таниш бўлган 4 нафар фуқаронинг пластик карталарига ўтказган. Шу орқали ўз танишлари билан тил бириктирган ҳолда пулларни нақдлаштириш йўли билан талон-тарож қилган.                      «Бюро бўлими мутахассисининг бу хатти-ҳаракатларини оқламаймиз. Унинг бу қилмишига айнан бюро масъулларининг сайъ-ҳаракати билан аниқлик киритилди. Бюро ҳисоб рақамига келиб тушаётган пуллар ҳар тийинигача доимий назоратда ва у тегишлилигига қараб, йўналтирилиши шарт. Талон-тарож қилинганлик ҳолати юзасидан прокуратура органларига ҳужжатлар тақдим қилинди»,-деди Ихтиёр Олимов.                   Маълум бўлишича, ходим ўзи манфаатдор бўлишни кўзлаган ва талон-тарож қилган барча пулларни тўлиғича ҳисоб рақамига қайтарган.                                                                     Ҳозирда Когон туман прокуратураси томонидан Ф.О.га нисбатан жиноят иши қўзғатилиб, тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда.

 

 

 

Бухорода Ўзбекистон давлат байроғи қабул қилинган кун муносабати билан қадимий эски шаҳар бўйлаб 100х18 ҳажмдаги байроқ марши ташкил этилди. Ўзбекистон байроғи остида Миллий гвардия Бухоро вилояти бошқармаси, ички ишлар идоралари, ёшлар ташкилотлари вакиллари ҳамда минглаб аҳоли бирлашишди.

Давлат, ташкилот ёки турли жамоаларнинг рамзи ҳисобланган замонавий байроқларнинг пайдо бўлиши 18-19-асрларга бориб тақалади. Асосан, мустақиллик, миллийлик рамзи сифатида улуғланиб келинади.

Маълумки, Ўзбек халқида илк байроқ темурийлар даврида шаклланган. Унга қадар туркий халқлар, жумладан ўзбеклар ўзига хос рамзий белгилар, туғлар ва байроқлардан фойдаланишган. Ўзбек давлатининг байроғи ва ундаги тимсоллар Амир Темур ҳукмронлиги даврида ривож топган. Темур ва унинг авлодлари ўз байроғи ёрдамида қўшинларини руҳлантирган ҳамда давлатнинг кучини намоён этган. Байроқдаги тасвирлар тарихий манбаларда турлича таърифланади. Ҳар бир ранг қудрат, илоҳий қўллаб-қувватлаш ва тинчликни ифодалаган. Байроқ орқали ғалаба, давлат бошқарувидаги юксак мақсадлар кўзлангани намоён этилган.

Тарихга кўра, Ўрта Осиёда хонликлар пайдо бўлгач, ҳар бир хонлик ўзининг алоҳида байроғига эга бўлган. Бу байроқлар ўзбек халқининг мустақиллиги, давлат ва ҳудудий бирлигини ифодалаган. Мисол учун, Бухоро хонлигининг байроғи кўк ва яшил рангларда бўлиб, унда исломий рамзлар ва араб ёзувлари мавжуд бўлган.

1917 йилда Совет ҳокимияти ўрнатилгач, халқимиз узоқ вақт давомида миллий байроғидан маҳрум бўлди. Ўз тили ва динидан узоқлаштирилди. Қадимий анъаналар ва ўзбек маданиятини йўқ қилишга урунишди. 1925 йилда Ўзбекистон ССР байроғи тасдиқландию аммо, Совет рамзлари билан тўлдирилди.

«Бежизга байроқ – мустақиллик рамзи саналмайди. 1991 йилда Ўзбекистон мустақиллиги эълон қилинггач, давлатимиз яна ўз байроғига эга бўлди. Ўз ғурури ва миллийлигини қайта тиклади. Байроқда қадимий тарих, маданият ва мустақиллик акс этди. Байроқ ўтмишимиз ва эртанги кунимизнинг муқаддас тимсоли экан, уни асраш, нафақат, тарихни ҳурмат қилиш балки, она юрт ва халқ олдидаги бурчга содиқлик, демакдир! Бухоро эски шаҳри бўйлаб ташкил этилган йирик байроқ марши маҳаллий аҳоли, хорижлик сайёҳларга ҳам шукуҳ бағишлади, деб ўйлайман»,-дейди Бухоро вилояти ҳокими ўринбосари Мирали Ҳамроев.

 

Бухорода Ўзбекистон давлат байроғи қабул қилинган кун муносабати билан қадимий эски шаҳар бўйлаб 100х18 ҳажмдаги байроқ марши ташкил этилди. Ўзбекистон байроғи остида Миллий гвардия Бухоро вилояти бошқармаси, ички ишлар идоралари, ёшлар ташкилотлари вакиллари ҳамда минглаб аҳоли бирлашишди.

Давлат, ташкилот ёки турли жамоаларнинг рамзи ҳисобланган замонавий байроқларнинг пайдо бўлиши 18-19-асрларга бориб тақалади. Асосан, мустақиллик, миллийлик рамзи сифатида улуғланиб келинади.

Маълумки, Ўзбек халқида илк байроқ темурийлар даврида шаклланган. Унга қадар туркий халқлар, жумладан ўзбеклар ўзига хос рамзий белгилар, туғлар ва байроқлардан фойдаланишган. Ўзбек давлатининг байроғи ва ундаги тимсоллар Амир Темур ҳукмронлиги даврида ривож топган. Темур ва унинг авлодлари ўз байроғи ёрдамида қўшинларини руҳлантирган ҳамда давлатнинг кучини намоён этган. Байроқдаги тасвирлар тарихий манбаларда турлича таърифланади. Ҳар бир ранг қудрат, илоҳий қўллаб-қувватлаш ва тинчликни ифодалаган. Байроқ орқали ғалаба, давлат бошқарувидаги юксак мақсадлар кўзлангани намоён этилган.

 

Тарихга кўра, Ўрта Осиёда хонликлар пайдо бўлгач, ҳар бир хонлик ўзининг алоҳида байроғига эга бўлган. Бу байроқлар ўзбек халқининг мустақиллиги, давлат ва ҳудудий бирлигини ифодалаган. Мисол учун, Бухоро хонлигининг байроғи кўк ва яшил рангларда бўлиб, унда исломий рамзлар ва араб ёзувлари мавжуд бўлган.

1917 йилда Совет ҳокимияти ўрнатилгач, халқимиз узоқ вақт давомида миллий байроғидан маҳрум бўлди. Ўз тили ва динидан узоқлаштирилди. Қадимий анъаналар ва ўзбек маданиятини йўқ қилишга урунишди. 1925 йилда Ўзбекистон ССР байроғи тасдиқландию аммо, Совет рамзлари билан тўлдирилди.

«Бежизга байроқ – мустақиллик рамзи саналмайди. 1991 йилда Ўзбекистон мустақиллиги эълон қилинггач, давлатимиз яна ўз байроғига эга бўлди. Ўз ғурури ва миллийлигини қайта тиклади. Байроқда қадимий тарих, маданият ва мустақиллик акс этди. Байроқ ўтмишимиз ва эртанги кунимизнинг муқаддас тимсоли экан, уни асраш, нафақат, тарихни ҳурмат қилиш балки, она юрт ва халқ олдидаги бурчга содиқлик, демакдир! Бухоро эски шаҳри бўйлаб ташкил этилган йирик байроқ марши маҳаллий аҳоли, хорижлик сайёҳларга ҳам шукуҳ бағишлади, деб ўйлайман»,-дейди Бухоро вилояти ҳокими ўринбосари Мирали Ҳамроев.

Кейинги йилларда мамлакатимизда спортни оммалаштириш, спорт турларини янада ривожлантириш ва спорт инфратузилмасини модернизация қилиш бўйича кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилмоқда. Шу билан бирга ҳозирги вақтда мазкур соҳадаги қонун ҳужжатларига спортдаги коррупциянинг олдини олиш ва унга қарши курашишга қаратилган янги нормаларни киритиш зарурияти юзага келмоқда.

2024 йил 4 ноябрдаги ЎРҚ-988-сонли Қонун билан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларининг қонунга хилоф равишда моддий қимматликлар олганлиги ёки мулкий манфаатдор бўлганлиги, шунингдек спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларини пора эвазига оғдириб олганлик учун жавобгарликни белгиловчи қўшимчалар киритилди.

Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси қуйидаги мазмундаги 2141 ва 2142-моддалар билан тўлдирилди:

«2141-модда. Спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларининг қонунга хилоф равишда моддий қимматликлар олиши ёки мулкий манфаатдор бўлиши

Спорт мусобақалари натижаларини ёки уларнинг боришини қасддан ўзгартириш мақсадида спортчининг, тренернинг, спорт ҳакамининг ёхуд спорт мусобақалари бошқа иштирокчиларининг ва ташкилотчиларининг улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажариши ёхуд бажармаслиги эвазига қонунга хилоф эканлигини била туриб, моддий қимматликлар олиши ёки мулкий манфаатдор бўлиши, ушбу Кодекснинг 210 ва 214-моддаларида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаганда,

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар: а) такроран; б) кўп миқдорда; в) тамагирлик йўли билан; г) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса,

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан уч юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар: а) жуда кўп миқдорда; б) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, базавий ҳисоблаш миқдорининг уч юз бараваридан олти юз бараваригача миқдорда жарима ёки беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

2142-модда. Спорт мусобақалари иштирокчилари ва ташкилотчиларини пора эвазига оғдириб олиш

Спорт мусобақалари натижаларини ёки уларнинг боришини қасддан ўзгартириш мақсадида спортчига, тренерга, спорт ҳакамига ёхуд спорт мусобақаларининг бошқа иштирокчилари ва ташкилотчиларига улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажариши ёхуд бажармаслиги эвазига қонунга хилоф эканлигини била туриб, моддий қимматликлар бериш ёки уларни мулкий манфаатдор этиш, ушбу Кодекснинг 211 ва 213-моддаларида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаганда, —

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:а) такроран;б) кўп миқдорда;в) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан уч юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:а) жуда кўп миқдорда;б) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, базавий ҳисоблаш миқдорининг уч юз бараваридан олти юз бараваригача миқдорда жарима ёки беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Агар моддий қимматликлар берган ёки мулкий манфаатдор этган шахсга нисбатан моддий қимматликлар ёки мулкий манфаат сўраб товламачилик қилинган бўлса ва ушбу шахс жиноий ҳаракатлар содир этилганидан кейин бу ҳақда ўттиз сутка ичида ўз ихтиёри билан арз қилса, чин кўнгилдан пушаймон бўлса ва жиноятни очишда фаол ёрдам берган бўлса, у жавобгарликдан озод этилади».Ушбу Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга кирди.

 

Нодир Шаропов,

Бухоро вилоят суди жиноят ишлари бўйича судлов ҳайъати судьяси

Дилмурод Қуллиев,

Жиноят ишлари бўйича Қоракўл туман суди судьяси