O‘rta asr Sharq muarrixlarining fikriga ko‘ra, hozirgi O‘zbekiston hududlari VII asrdan Movarounnahr nomi bilan tilga olingan. Ushbu atama yurtimizga islom dining kirib kelishi bilan bog‘liq. Manbalarga ko‘ra, “Movarounnahr” so‘zi “daryoning narigi tomoni, ikki daryo oralig‘i, daryoning narigi sohili” manolarida ishlatilgan. Bu hozirgi Amudaryo bo‘lib, qadimda Jayhun nomi bilan yuritilgan. Batafsil Movarounnahr diyoriga fiqh ilmining kirib kelishi
Архив рубрики: Moziydan sado
Муҳташам маскан
#Мозийдан садо
ХIХ аср меъморчилигининг ёрқин намунаси ҳисобланган қадим ва навқирон Бухорои шарифнинг марказида жойлашган Файзулла Хўжаев уй- музейи бугунги кунда ҳам шаҳар кўркига кўрк қўшмоқда. Batafsil Муҳташам маскан
Тешиктош – инсоният тарихининг кўзгусидир
Давронлар ўзгаради, бошлар эгилади, давронлар ўзгаради, тошлар емирилади. Аммо, тошлар шундай қудратга эгаки, улар гўё абадиятдан ҳикоялар сўзлаётгандек. Тафаккур қилинса, тошлар бизга ҳикмат сўзлайди. Фақат, унинг мағзини чақиб олиш, идрок этиш лозим. Шу маънода Сурхондарёнинг Бойсунидаги Тешиктош ғори мана неча асрларки, одамларга ўзликни англаш билан боғлиқ сабоқ беради.
Тешиктош ғори Бойсун тоғ тизмасидаги ғорда жойлашган бўлиб, ғор Мачайдаги Зовтолош сой дарасида денгиз сатҳидан 1500-1600 метр баландликда жойлашган. Унинг буйи 7, эни 20, узунлиги эса 21 метрни ташкил этади. Ғорнинг шифти тешик бўлгани учун гулхан ёқилса, тепадаги туйнукдан чиқиб кетаверган. Ғорда 1,5 метр қалинликда 5 маданий қатлам бўлиб, ҳар қатламдан биттадан, баъзиларида эса иккитадан, диаметри 40 сантиметр, сатҳи 2 метрга етадиган гулхан қолдиқлари топилган.
Айниқса, Тешиктош ғоридан топилган қадимги одам қолдиқлари халқимизнинг қадим илдизларга эга эканини ифодалайди. Бу ерга ҳар йили кўплаб сайёҳлар ташриф буюради.
Тешиктош ғори шунчаки сайёҳлар учун томоша маскани эмас, балки илмий доира вакилларини ҳам доимий мулоҳазага, мунозарага чорлаб келади. Археолог Окладников бу ғордан 8-9 ёшли боланинг бош ва склет суякларини топган. 1949 йилда антрополог Герасимов бош суяги асосида Тешиктош одамининг юз тузилишини тиклаган. 1973 йили антрополог Алексеев Тешиктош одамини тўла ўрганиб чиққан. Унинг фикрича, склет аёл кишиники бўлиб, инсон еволюциясининг неандертал фазасига мансуб. Шундан сўнг, инсоният тарихида сўз борганида , албатта, тешиктош ғори тилга олинади.
Бугун юртимизда тарихни ўрганиш, уни тадқиқ этиш борасида катта ишлар олиб борилмоқда. Илмий изланишлар албатта олға сурилаётган фаразларга ойдинлик киритади. Аммо, неандертал боладай қадимий одамзод наслининг айнан юртимизда топилгани барчамизга ифтихор бағишлайди. Зотан, дунё тамаддунига ўз ҳиссасини қўшган она заминимиз, одамзоднинг илк наслини ҳам ўз қучоғида улғайтирган, камол топдирган.
Moziysan sado berguvchi Labi Hovuz tarixiga bir nazar
Barchamizga ma’lumki Buxoroyi sharifda minglab tarixiy-me’moriy yodgorliklar mavjud. Bular ichida o’zining maftunkorligi, nafosati, so’limligi bilan bizni o’ziga oxangrabodek tortadigan Labi Hovuz ansambli 1510-1530 yillarda qurib bitkazilgan.
Batafsil Moziysan sado berguvchi Labi Hovuz tarixiga bir nazar
АМИР ТЕМУРГА ПАНД БЕРГАН КЕЛИН…
Қашқадарёнинг қадимги Кеш шаҳридан 13 чақирим оралиқ масофадаги Хўжа Илғор қишлоғида бундан салкам етти аср муқаддам ҳам ҳаёт қайнарди. Мусаффо ва сокин тунларнинг бирида Барлос уруғига қарашли қабиланинг обрў-эътиборли кишиларидан бўлган оқсоқол-Тарағай ғаройиб туш кўради.
“ЧОР БАКР”: КЕЧА, БУГУН, ЭРТАГА
Сулолавий ёхуд оилавий мақбаралардан иборат Чор Бакр зиёратгоҳи некропол (марҳумлар шаҳри) деб ҳам аталиб, тарих фани учун бой илмий аҳамиятга эга. Бир неча асрларки, инсоният қалбини ўзининг маърифат ёғдуси ила чароғон этиб турган ана шундай зиёратгоҳ ансамблларидан бири Чор Бакрнинг ўтмиши ва бугуни хусусида мулоҳаза юритамиз. Batafsil “ЧОР БАКР”: КЕЧА, БУГУН, ЭРТАГА
TARIXIY FILMLAR NAMOYISHI
Viloyatimizda o`tkazilayotgan “Ipak va ziravorlar” festivali dasturidan o’rin olgan ahamiyatli loyihalardan biri tarixiy filmlar namoyishi bo’ldi. Bu yilgi namoyish repertuaridan o’tgan asrning 20 yillarida Markaziy Osiyoda birinchi bo’lib tashkil etilgan “Buxkino” kinostudiyasi tomonidan suratga olingan shartli nomi “Eski Buxoro” deb atalgan kartina bo’ldi.
Dardga darmon ziravorlar
“Ipak va ziravorlar” festivali haqiqatdanda milliy qadriyatlarimiz, urf-odatlarimizni o`zida mujassam etgan do`stlik tantanasidir. Festival davomida ziravorchilar shifobaxsh va xushbo`y ziravorlari bilan ishtirok etishdi. Jumladan, Buxoro shahridan ishtirok etayotgan ziravorchi Matlabov Dilmurod o`z so`zlarida ziravorlarning inson salomatligiga foydasi haqida alohida ta`kidlab o`tdi: Batafsil Dardga darmon ziravorlar
MILLIY O`YINLARDA ASRIY QADRIYATLAR AKSI
Festival doirasida tashkil etilgan eng qizg`in loyihalardan biri ,,Qo`chqorlar jangi’’ musoboqasidir. Viloyatimizning qator tumanlaridan tashrif buyurgan havaskor va tajribali qo`chqorbozlar ishtirok etgan kurashda Buxoro tumani ishtirokchisi g`alaba qozondi. Keyingi o`rinlar G`ijduvon hamda Jondor tumanlariga nasib etdi. Batafsil MILLIY O`YINLARDA ASRIY QADRIYATLAR AKSI
“МЎЖИЗАЛАР КАРВОНИ” ЙЎЛГА ЧИҚДИ
Фестиваль иштирокчиларининг Минораи Калон майдонидан Лабиҳовуз мажмуасигача бўлган йўналиш бўйлаб карнай-сурнайлар садоси остидаги мўжизалар карвонининг тантанали юриши, очиқ саҳнадаги фольклор ва бахшиларнинг чиқишлари тадбирга чинакам байрам тусини берган бўлса, ҳунармандларнинг ўз маҳсулотлари билан савдо қилишлари учун ташкил этилган 200 дан зиёд дўконлар улар манфаатдорлигини таъминлашнинг янги манбаи бўлди. Сайёҳлик фирмалари вакилларининг шаҳар туристик салоҳиятини, меҳмонхоналардаги шарт-шароитларни ўрганиб, янги шартномаларни тузганлари соҳа равнақини таъминлашда муҳим аҳамият касб этди.