Архив рубрики: Фикр

Фикр

Соғлом ҳаёт тарзи – соғлом келажак асоси

Президент раислигида “Яшил макон” умуммиллий лойиҳасига бағишланган йиғилиш бўлиб ўтди. Юртимизнинг ҳар бурчидаги ободлик, яшилликка ҳисса қўшиш ҳамда кўчалар озодалигига эътиборли бўлиш кераклиги таъкидланди. Дарҳақиқат, табиатни асраш билан ўз ҳаётимиз қолаверса, келажак авлоднинг ҳам соғлом муҳитда яшашини таъминлаймиз. Бу йўлда “Яшил макон” лойиҳаси атроф-муҳитни ҳимоя қилиш ва ундан оқилона фойдаланишга қаратилган муҳим тадбирлар мажмуи бўлиб қолмоқда. Йиғилишда айнан шу дастур ижроси ва кузги мавсумда ишларни жадал ташкил қилиш масалалари кўриб чиқилди. Қорақалпоғистон, Бухоро, Жиззах, Навоийда сув талаб этилмайдиган саксовул, қандим, черкез уруғлари дронлар ёрдамида экиладиган бўлди. Октябрь ва ноябрь ойларида маҳаллаларда 40 миллион дона манзарали ва мевали дарахт экиш белгиланди. ОАВ ҳамда ижтимоий тармоқлар орқали табиатни ҳимоя қилиш ва бойитиш тўғрисида тарғибот ишлари олиб борилиши айтилди.

Инсон саломатлигини сақлаш ва яхшилаш, жисмоний ва руҳий ҳолатни барқарорлаштиришда табиатнинг ўрни муҳим аммо, бу жараён аввало, соғлом турмуш тарзига амал қилишдан бошланади.

Бугунги кунда соғлом турмуш тарзи нафақат саломатлик, балки умумий ҳаёт сифатини яхшилаш ва узоқ умр кўриш кафолати ҳисобланади.

Шу жиҳатдан, йиғилишда соғлом турмуш тарзини кенг оммалаштиришга алоҳида тўхталиб ўтилди. Бунда спортга жалб қилиш ва саломатликни таъминловчи одатларни кўпроқ 30 ёшдан ошган аҳоли ўртасида шакллантириш бўйича топшириқлар берилди. “Маҳалла еттилиги”ни одамларни жисмоний машқ, югуриш, велосипед ҳайдашга чорлашда фаолликка чақирилди.

Соғлом турмуш тарзига риоя қилган оилада – соғлом фикр ва дунёқараш, соғлом муҳит ва идроқ пайдо бўлади. Шу сабаб жисмоний фаоллик рейтингини тузиш, энг яхши маҳалла ва оилаларни рағбатлантириш белгиланди. Оилавий шифокор иши ва поликлиникаларда тўғри овқатланишни йўлга қўйиш бўйича тушунтириш ишлари олиб борилиши қайд этилди. Мактабларда фаолият юритаётган спорт тренерлари маҳалларга бириктириладиган бўлди. Аҳолини дори ичишдан кўра соғлом турмуш тарзига риоя қилиш афзаллигини ва доимий спорт билан шуғулланиш энг муҳимлигини тушунтириш таъкидланди. Албатта, соғлом турмуш тарзи кундалик фаолликни сақлаб қолиш билан бирга турли касалликларнинг ҳам олдини олади. Тўлиқ ва тўғри яшашга ижобий таъсир кўрсатади. Умуман олганда соғлом турмуш тарзи узоқ умр кўришда энг мақбул сармоядир.

 

Рустамжон Раҳимбоев, 

Олий Мажлис Қонунчилик 

палатаси ҳузуридаги Ёшлар парламенти аъзоси, 

Бухоро давлат педагогика институти магистранти.

Фикр

Янги ўқув йилида янги марралар сари

Олийгоҳга илк бор мақсадларга тўла шаҳдам қадамлар билан кириб борганимни яхши эслайман. Танлаган соҳам бўйича чуқурроқ билим олиш ва кўплаб янги ютуқлар мени кутаётганини англардим. Талаба бўлганимдан ғурурланиш, атрофимдаги тенгдошларим ким ва қандайлигини тезроқ билиш истаги жўш урган кезлар эди ўшанда. Batafsil Янги ўқув йилида янги марралар сари →

Istiqlol farzandi, Фикр

“ҲАММА ТАЛАБА ҲАМ РАҲБАР БЎЛМАЙДИ АММО, ҲАР БИР РАҲБАР ТАЛАБА БЎЛГАН… ”  

-Ҳурматли талабалар, дарсни бошлаш олдидан йўқлама ўтказсак. Бугун кимлар келмаган?

-Устоз, Сафаров бугун ҳам келмади.

-Сафаров нега 4 кундан буён кўринмайди?

Устоз шу саволни бераётганда Сафаров эшикдан кириб келди. Кўзлари сўлғинлигидан ухламаганлиги кўриниб турибди. Batafsil “ҲАММА ТАЛАБА ҲАМ РАҲБАР БЎЛМАЙДИ АММО, ҲАР БИР РАҲБАР ТАЛАБА БЎЛГАН… ”   →

Фикр

Фейкларга ишониш кишини ё шошириб қўяди, ё чўнтагини «қуритади».

-Салом, ҳамкасб, гуруҳни ўқидингизми? Бугун тушдан кейин муҳарриримиз йиғилиш ўтказар экан.

– Ия, Холматбой, йиғилиш қолдирилганидан ҳали хабарингиз йўқми? Бироз чаққон бўлганингизда гуруҳ янгиликларини биринчилардан билган бўлардингиз… Batafsil Фейкларга ишониш кишини ё шошириб қўяди, ё чўнтагини «қуритади». →

Фикр

КИТОБ ЎҒРИСИ

Қалам тиғидан омон

Қолди оппоқ саҳифа

Китобларим орасини кўздан кечирар эканман, муқоваси ҳам ажойиб ва анчадан бери мен ўқишни истаб юрган китоб “Китоб ўғриси” эътиборимни тортди. Иш билан бўлиб китоб ўқишга ҳам вақт тополмай юргандим. Бироз мазам йўқлиги мени яна китобларим орасига қайтарди. Batafsil КИТОБ ЎҒРИСИ →

Фикр

Газета – кичкина китоб

Газетанинг ҳар битта сони шахсан мен учун ҳар доим қадрли бўлган. Мен ҳеч иккиланмай айтаманки, ҳозир ҳам шахсан ўзим учун қадрли бўлган жонажон “Buxoro yoshlari” газетасини энг қизиқиб ўқийдиган ўқувчиси ўзим бўлсам керак. (кулиб) Ҳар гал таҳририят ижодий жамоаси билан биргаликда газетанинг ўқимишлилигини ошириш учун турли лойиҳаларни ўйлаб топардик.

Batafsil Газета – кичкина китоб →

Фикр

Ҳаммаси “5” бўлсин!

“Buxoro yoshlari”нинг 500-сони чиқаётгани менинг умидларимни янада жонлантирди. Бу газетани оёққа турғазиб, 200-сони чиққанидаям унинг муҳаррири эдим, ўшанда сўз ўйини қилиб “Икки юз билан юзма-юз” деган сарлавҳали бош мақола ёзганман. Унда айтгандимки, “Вақти келиб, “Buxoro yoshlari”нинг икки мингинчи сони чиққанида ҳам юзма-юз бўлайлик!”

Batafsil Ҳаммаси “5” бўлсин! →

Nigoh, Фикр

O’ZBEKISTON-IJTIMOIY DAVLAT

So‘nggi yillarda erishgan yutuqlarimizni, xususan, iqtisodiyot, inson huquqlari, odil sudlov, so‘z va e’tiqod erkinligi, ijtimoiy himoya sohalaridagi yuzlab cheklovlarning olib tashlangani, naqd pul, valyuta, kredit masalalaridagi muammolar hal qilinganining konstitutsiyaviy himoyasini ta’minlash zarur. Bu yutuqlar, huquq va erkinliklardan nafaqat hozirgi, balki kelajak avlodlarimiz ham emin-erkin foydalanishi uchun, ularni, albatta, Konstitutsiyada muhrlab qo‘yish talab etilmoqda.

Bugungi suhbatdoshimiz-Buxoro davlat universiteti, “Yurisprudensiya va ijtimoiy-siyosiy fanlar” kafedrasi dotsenti Teshayev Nutfullo Nasrullayevich.

Aytingchi?  Referendum nima?  Ushbu jarayonning mohiyati nimada? 

“Referendum” davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan muhim masalalar bo‘yicha o‘tkaziladigan va ba’zan qonunlar qabul qilish uchun asos bo‘lib xizmat qiladigan umumxalq so‘rovi, ovoz berish yo‘li bilan xalq fikrini aniqlashdir.

Yangi tahrirdagi Konstitutsiya O‘zbekiston jamiyatining evolyutsion rivojlanishidan kelib chiqayotgan hayotiy zarurat bo‘lib, bu ish mamlakat, millat va xalq sifatida keyingi qadamlarimizni aniqlab olishimiz uchun g‘oyat ahamiyatli masala, adolatli jamiyat qurish yo‘lidagi ulkan qadamdir.

Konstitutsiyaning yangi matnini olim-u mutaxassislar tomonidan faqat kabinetlarda o‘tirib yaratilmadi. Balki, dastavval ikki bosqichda xalqimizning fikri, takliflari o‘rganildi, shundan so‘nggina Konstitutsiya loyihasi tayyorlandi. Avvallari esa Konstitutsiya qabul qilishda dastlab loyiha ishlab chiqilib, keyin xalq muhokamasiga qo‘yilardi.

O‘zbekiston Respublikasida “O‘zbekiston Respublikasining referendumi to‘g‘risida”gi Qonun dastlab 1991 yil 18 noyabr kuni qabul qilingan bo‘lib, mazkur Qonun yillar davomida xalqaro tajribani, qolaversa, O‘zbekiston Respublikasida orttirilgan amaliy tajribalarni inobatga olgan holda 2001 yil 30 avgust kuni yangi tahrirda qabul qilingan. Referendum to‘g‘ridan-to‘g‘ri, tinchlik va erkin ovoz berish prinsiplariga amal qiladi va 18 yoshga to‘lgan har bir fuqaro referendumda ovoz berish huquqiga ega.

Referendumda kimlar ishtirok etadi va ovoz berish tartiblari haqida sizning fikrlaringiz qanday? 

Referendumda barcha 18 yoshga to‘lgan fuqarolar ovoz berish huquqiga ega bo‘lib, referendumda fuqarolar tomonidan yashirin ovoz berish xonasida anketa to‘ldiraladi va bu vaqtda ovoz beruvchining yonida hech kim bo‘lmasligi shart.                        Referendumni mustaqil ravishda to‘ldirish shakliga ega bo‘lmagan fuqaro o‘z xohishiga ko‘ra,referendum o‘tkazuvchi komissiya tarkibiga kirgan shaxslardan,kuzatuvchilardan boshqa biron kishini kabina yoki xonaga taklif qilishga haqlidir.

Yangilanayotgan Konstitutsiyada inson huquqlari,ularning manfaatlari uchun qanday o‘zgarishlar mavjud? 

Yangilanayotgan Konstitutsiyada moddalar soni 128 tadan 155 taga, xuquqiy normalar soni 275 tadan 434 taga ko‘paygani va ko‘p uchraydigan 20 turdagi kasalliklar bo‘yicha birlamchi bo‘g‘indagi bepul analiz turlari – 15 tadan 25 tagacha, tekshiruvlar – 10 tadan 20 tagacha, dorilar – 64 tadan 90 taga oshirilganligi har bir fuqaroni quvontiradi. Loyihada asosiy qonunlarimizning 65 foiz matni xalqimiz takliflari asosida yangilandi. Bugungi kunda mamlakatimizda inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish, bu borada konstitutsiyaviy-huquqiy, qonunchilik, institutsional va amaliy kafolatlarni mustahkamlash yo‘lidagi tub yangilanish islohotlari izchil davoAhamiyatlisi shundaki, yangilanayotgan Konstitutsiya loyihasida O‘zbekiston – huquqiy davlat, deb belgilanmoqda. Jumladan, inson huquq va erkinliklarini ta’minlash davlatning oliy maqsadi, deya e’lon qilinmoqda. Binobarin, inson huquqlariga oid konstitutsiyaviy normalar soni 3 baravardan ortiqqa oshib boryapti. Yana bir narsani ta’ kidlashim joizki, Konstitutsiyada davlatning o‘qituvchilar sha’ni va qadr-qimmatini himoya qilish, ularning ijtimoiy va moddiy farovonligi, kasbiy jihatdan o‘sishi to‘g‘risida g‘amxo‘rlik qilish majburiyati kuchaytirilyapti. Bu qoidalar mamlakatimizdagi 685 ming nafardan ortiq o‘qituvchilarning professional o‘sishi hamda ijtimoiy va moddiy qo‘llab-quvvatlanishi ularning jamiyatdagi ijtimoiy maqomi, obro‘sini yanada oshirishga xizmat qilishi meni men kabi o‘qituvchilarni suyuntirdi deydi suhbatdoshimiz.

Biz yurtimizda bo‘lib o‘tayotgan referendumga, yangilanayotgan Konstitutsiyamizga befarq emasmiz

Dilnavoz TO‘XTAYEVA,

                                                                   suhbatlashdi

Фикр

Сергаклантирувчи белгиларга сергак бўлайлик!

Ижтимоий ҳаётда доимий ҳаракатда бўлиб, турли манзилларга иш ёки ўқишга ошиққан, ёки бўлмасам, шунчаки тоза ҳаводан баҳраманд бўлиш учун сайрга чиққан одамларни четдан туриб кузатганмисиз? Batafsil Сергаклантирувчи белгиларга сергак бўлайлик! →

Фикр

Нега болаларга китоб ўқиб бериш керак?

Ўтган асрда АҚШда жуда катта илмий тадқиқот ўтказилган. Ўша тадқиқот натижаси шуни кўрсатдики, боланинг ақлий ва ментал ривожланиши учун унга кичиклигида яқинлари китоб ўқиб бериши керак экан. Боланинг ривожланишида айнан шу тажрибанинг фойдаси ва самараси энг юқори экан. Batafsil Нега болаларга китоб ўқиб бериш керак? →