Байроқ – давлат, ташкилот ёки турли жамоаларнинг рамзи ҳисобланади. Унда маъно англатувчи ранглар, турли шакллардан фойдаланилади. Маълумотларга кўра, замонавий байроқларнинг пайдо бўлиши 18-19-асрларга бориб тақалади. Асосан мустақиллик, миллийлик рамзи сифатида улуғланиб келинади.
Ўзбек халқида илк байроқ темурийлар даврида шаклланган, десак адашмаган бўламиз. Унга қадар туркий халқлар, жумладан ўзбеклар ўзига хос рамзий белгилар, туғлар ва байроқлардан фойдаланишган. Ўзбек давлатининг байроғи ва ундаги тимсоллар Амир Темур ҳукмронлиги даврида ривож топган. Темур ва унинг авлодлари ўз байроғи ёрдамида қўшинларини руҳлантирган ҳамда давлатнинг кучини намоён этган. Байроқдаги тасвирлар тарихий манбаларда турлича таърифланади. Ҳар бир ранг қудрат, илоҳий қўллаб-қувватлаш ва тинчликни ифодалаган. Байроқ орқали ғалаба, давлат бошқарувидаги юксак мақсадлар кўзлангани намоён этилган.
Йиллар ўтиб Ўрта Осиёда хонликлар пайдо бўлгач, ҳар бир хонлик ўзининг алоҳида байроғига эга бўлган. Бу байроқлар ўзбек халқининг мустақиллиги, давлат ва ҳудудий бирлигини ифодалаган. Мисол учун, Бухоро хонлигининг байроғи кўк ва яшил рангларда бўлиб, унда исломий рамзлар ва араб ёзувлари мавжуд бўлган.
1917 йилда Совет ҳокимияти ўрнатилгач, халқимиз узоқ вақт давомида миллий байроғидан маҳрум бўлди. Ўз тили ва динидан узоқлаштирилди. Қадимий анъаналар ва ўзбек маданиятини йўқ қилишга урунишди. 1925 йилда Ўзбекистон ССР байроғи тасдиқландию аммо, Совет рамзлари билан тўлдирилди.
Бежизга байроқ – мустақиллик рамзи саналмайди, албатта. 1991 йилда Ўзбекистон мустақиллиги эълон қилинггач, давлатимиз яна ўз байроғига эга бўлди. Ўз ғурури ва миллийлигини қайта тиклади. Байроқда қадимий тарих, маданият ва мустақиллик акс этди. Мана 33 йилдирки, тинчликни ва мовий осмонни, поклик ва ёруғ келажакни ифодалаб келмоқда. Ютуқ ва марраларга бошлаб, жаҳонда ҳилмирамоқда.
Байроқ ўтмишимиз ва эртанги кунимизнинг муқаддас тимсоли. Аждодлар иродаси, миллий куч ва ақл-идрокни ўзида сақлайди. Уни асраш нафақат тарихни ҳурмат қилиш балки, она юрт ва халқ олдидаги бурчга содиқлик, демакдир!
Маҳбуба Болтаева,
Бухоро давлат Педагогика институти ўқитувчиси.